علت خروپف؛ عارضه‌ای پرسروصدا با درمان‌های ناموفق
علت خروپف به عوامل بسیاری بستگی دارد. در ابتدا بهتر است تعریفی ساده از این عارضه پرسر و صدا داشته باشیم و پس از آن به علت خروپف بپردازیم.
خروپف صدای خفیفی است که در هنگام خواب در بینی و گلو ایجاد می‌شود. این عارضه بسیار شایع بوده و با افزایش سن رابطه مستقیمی دارد. حدود 57درصد از مردان و 40درصد از زنان خروپف می‌کنند. در واقع اغلب بانوان شنونده این صدا هستند تا عامل آن باشند.
با این حال، این که چه چیزی به عنوان خروپف شناخته می‌شود، بستگی به فردی دارد که به آن گوش می‌دهد. بد نیست بدانید میزان بلندی و طول زمان خروپف یک فرد از یک شب تا شبی دیگر متفاوت است.
تعداد کمی از افراد به آرامی خروپف می‌کنند. صدای خروپف معمولا قابل توجه است و گاهی آن‌قدر بلند که در اتاق دیگر شنیده می‌شود.
شاید بتوان گفت خروپف تنها عارضه‌ای است که اطرافیان را بیشتر از فرد خروپف کننده آزار می‌دهند. از این رو میلیون‌ها صدا به عنوان مدرک از خروپف هم‌اتاقی‌ها موجود است که برای اثبات ضبط شده‌اند. اما علت خروپف می‌تواند در هر شخصی متفاوت باشد.
نکات کلیدی در مورد خروپف
- همه افرادی که خروپف می‌کنند آپنه انسدادی خواب (OSA) ندارند، اما اکثر افرادی که OSA دارند خروپف می‌کنند و این مشکل می‌تواند علت خروپف آن‌ها باشد
- علائم هشداردهنده، مانند دوره‌های تنفس نکردن یا خفگی در طول خواب، خواب‌آلودگی در طول روز و چاقی به شناسایی افراد در معرض خطر OSA و در نتیجه نیاز به آزمایش پلی‌سومنوگرافی کمک می‌کند
- اقدامات کلی برای مدیریت خروپف شامل پرهیز از الکل و داروهای آرامبخش قبل از خواب، خوابیدن با سر بالا، کاهش وزن و برای شریک رختخواب استفاده از گوش‌گیر است
- درمان‌های خاص برای خروپف شامل دستگاه‌هایی برای باز نگه داشتن راه هوایی (مانند اسپلینت پیشروی فک پایین) و جراحی است
- پزشکان همچنین علل خروپف مانند انسداد مزمن بینی و OSA را درمان می‌کنند که می‌تواند با فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) درمان شود
بیشتر بخوانید: 9 درمان خانگی خشکی گلو؛ زروستومیا را نابود کنید
خروپف به چه معناست؟
وقتی نفس می‌کشیم، هوا از طریق نای به داخل دهان یا سوراخ‌های بینی، پایین گلو و داخل ریه‌ها می‌رود.
در راه، هوا از زبان، کام نرم (بافت نرم پشت سقف دهان)، یوولا (که در پشت گلوی شما آویزان است) و لوزه‌ها عبور می‌کند.
وقتی می‌خوابیم، عضلات سفت گلو، شل می‌شوند. در برخی افراد آن‌قدر شل می‌شوند که راه هوایی تا حدی مسدود خواهد شد.
سپس همان‌طور که هوا در هنگام خواب دم و بازدم می‌شود، بخش‌هایی از دهان و گلو مانند زبان، کام نرم، یوولا و لوزه‌ها می‌توانند حرکت کنند و صداهایی را تولید خواهند کرد.
اغراق‌آمیزترین و خطرناک‌ترین شکل خروپف، آپنه انسدادی خواب (OSA) است. این اثر باعث کاهش کیفیت و مزایای یک خواب خوب شبانه می‌شود و پتانسیل ایجاد فشار خون بالا و اختلالات ریتم قلب را دارد.
همان‌طور که اشاره شد، خروپف ناشی از حرکت بافت‌های نرم در گلو، به ویژه کام نرم (قسمت پشت سقف دهان) است.
این واقعیت که افراد هنگام بیداری خروپف نمی‌کنند نشان می‌دهد که شل شدن عضلات در طول خواب می‌تواند بخشی از علت خروپف باشد.
تصور می‌شود که آرامش در خواب، سفتی بافت را کاهش می‌دهد و احتمال حرکت آن را بیشتر می‌کند (همان‌طور که یک پرچم پارچه‌ای در نسیم بیشتر از یک ورق فلزی با اندازه مشابه به اهتزاز در می‌آید).
بیشتر بخوانید: وزوز گوش؛ 15 علت صدای زنگی که می‌آید و دیگر نمی‌رود
علت خروپف چیست؟
خروپف اولیه خروپفی است که باعث نمی‌شود افراد در طول شب بیشتر از حد معمول از خواب بیدار شوند.
در طول خواب، میزان جریان هوا به ریه‌ها و سطح اکسیژن خون طبیعی است. از آنجایی که این عوامل طبیعی هستند، افراد دچار خواب آلودگی بیش از حد در طول روز نمی‌شوند.
خروپف به خودی خود زمانی که علامت یک مشکل پزشکی مانند آپنه خواب نیست ممکن است هیچ خطر فیزیکی نداشته باشد. اما هنگام خوابیدن در یک اتاق با همسر یا شریک رختخواب می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.
خروپف می‌تواند بر خواب شریک زندگی شما تاثیر گذارد و باعث ایجاد تعدادی از مشکلات ناشی از کمبود خواب شود.
بیشتر بخوانید: چه عواملی باعث سرفه صبحگاهی می شود؟
علل شایع خروپف چیست؟
خروپف زمانی اتفاق می‌افتد که هنگام خواب، هوا نمی‌تواند آزادانه در راه هوایی جریان یابد. هنگامی که راه هوایی باریک یا تا حدی مسدود باشد، تنفس باعث ارتعاش بافت‌های راه هوایی فوقانی می‌شود.
عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند در طول خواب، راه هوایی و تنفسی یک شخص را باریک یا مسدود کنند و علت خروپف مقطعی یا مزمن باشند.
بیشتر بخوانید: بهترین راه قطع آبریزش بینی،درمان آبریزش بینی
آپنه انسدادی خواب
خروپف اغلب نشانه‌ای از اختلال تنفس در خواب به شمار می‌رود. تنفس اختلال خواب از سندرم مقاومت راه هوایی فوقانی تا آپنه انسدادی خواب (OSA) متغیر است.
این شرایط عمدتا در میزان مسدود شدن راه هوایی (درجه انسداد راه هوایی) و محل انسداد متفاوت خواهد بود. این اثرات شامل اختلال در خواب یا جریان هوا است.
افراد مبتلایان به OSA هر یک ساعت در طول خواب، دوره‌هایی از قطع تنفس (پنج بار یا بیشتر) را تجربه می‌کنند یا تنفس آن‌ها بسیار کم‌عمق است. آن‌ها همچنین یک یا چند مورد از موارد زیر را دارند:
- خواب آلودگی در طول روز، دوره‌های به خواب رفتن ناخواسته، خواب ناکافی، خستگی یا بی‌خوابی
- بیدار شدن با حبس نفس، نفس نفس زدن یا خفگی
- گزارش یکی از شریک‌های رختخواب از خروپف بلند، وقفه در تنفس یا هر دو در طول خواب فرد
سندرم مقاومت راه هوایی فوقانی باعث خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز یا علائم دیگر می‌شود، اما این مورد همه آن چیزی نیست که پزشکان برای تشخیص OSA لازم دارند.
همه کسانی که خروپف می‌کنند آپنه انسدادی خواب (OSA) ندارند، اما اکثر افراد مبتلا به OSA خروپف می‌کنند.
OSA یک اختلال تنفسی شایع مرتبط با خواب است که اغلب تشخیص داده نمی‌شود و می‌تواند علت خروپف باشد.
OSA با مکث‌های مکرر در تنفس در طول خواب به دلیل فروپاشی جزئی یا کامل راه هوایی مشخص می‌شود.
افراد مبتلا به آپنه خواب با توقف تنفس و با صدای بلند خروپف می‌کنند. هنگامی که آن‌ها تنفس خود را از سر می‌گیرند، ممکن است مانند نفس نفس زدن یا خروپف به نظر برسد. OSA با پیامدهای نامطلوب سلامتی مانند افسردگی، فشار خون بالا و بیماری قلبی مرتبط است.
خواب آلودگی در طول روز همچنین می‌تواند منجر به تصادف در حین رانندگی یا هنگام کار شود. خوشبختانه، درمان OSA می‌تواند با موفقیت علائم را برطرف کند و خطر اثرات مضر سلامتی را کاهش دهد.
درمان OSA شامل استفاده از دستگاه‌های فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP)، تغییر سبک زندگی و جراحی است.
بیشتر بخوانید :خون دماغ یا اپیستاکسی، بررسی علت های خون دماغ
الکل و داروهای آرامبخش، علت خروپف
الکل و سایر آرام‌بخش‌ها با شل کردن ماهیچه‌هایی که از بافت اطراف راه هوایی حمایت می‌کنند، علت خروپف شناخته می‌شوند.
بنابراین، خروپف کنندگان مزمن، از جمله آن‌هایی که OSA دارند و الکل مصرف می‌کنند، خروپف شدیدتری را تجربه خواهند کرد.
پزشکان اغلب توصیه می‌کنند از مصرف الکل و داروهای آرامبخش در ساعات قبل از خواب برای کاهش خروپف خودداری کنید.
اگرچه این رویکرد برای مدیریت خروپف در یک کارآزمایی بالینی تصادفی ارزیابی نشده است، برخی از افراد ممکن است مزایایی را تجربه کنند.
بیشتر بخوانید: داروهای آرامبخش برای درمان اضطراب و اختلالات خواب
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن نیز به عنوان علت خروپف شناخته می‌شود. دقیقا مشخص نیست که چرا افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر خروپف می‌کنند، اما محققان معتقدند که ممکن است به دلیل التهاب راه هوایی فوقانی و ابتلا به ادم در افراد سیگاری باشد.
ثابت شده است که ترک سیگار باعث بهبود خروپف می‌شود، اما ممکن است دستیابی به نتیجه زمان‌بر باشد.
بیشتر بخوانید: آدامس ترک سیگار؛ قبل از مصرف، همه عوارض آن را بدانید
آناتومی سر و گردن
اندازه، شکل و ساختارهای خاص سر و گردن می‌تواند راه هوایی را منقبض کند و علت خروپف باشد. به عنوان مثال، افرادی که دارای انحراف تیغه بینی ۷ هستند، بیشتر خروپف می‌کنند.
یعنی زمانی که دیواره بین سوراخ‌های بینی خم شده یا به یک طرف کج شده است. علاوه بر این، رشد زائده‌ای در مجرای بینی به نام پولیپ، داشتن یک فک کوچک و بزرگ شدن زبان یا لوزه‌ها می‌تواند علت خروپف باشند.
رویکردهای درمانی برای افرادی که یکی از این دلایل آناتومیکی خروپف را دارند، شامل جراحی است. هدف جراحی روش افزایش جریان هوا به داخل و خارج از راه هوایی در طول خواب است.
نشان داده شده که این رویکردها در برخی از بیماران مبتلا به OSA موثر هستند، اما تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا آن‌ها در افرادی که خروپف می‌کنند اما OSA ندارند، موثر هستند یا خیر.
بیشتر بخوانید: درمان کابوس؛ با خواب‌های وحشتناک خداحافظی کنید
احتقان مزمن بینی
گرفتگی بینی در هنگام خواب امکان دارد با کاهش جریان هوا در راه هوایی و فروپاشی آن منجر به خروپف شود.
آلرژی یا عفونت شایع‌ترین علل احتقان بینی هستند، اما سایر عوامل شامل قرار گرفتن در یک محیط هوای خشک یا داشتن انحراف تیغه بینی است.
هنگامی که این شرایط در طول زمان ادامه یابد، احتقان بینی می‌تواند مزمن شده و علت خروپف شناخه شود.
درمان خروپف ناشی از احتقان مزمن به علت آن بستگی دارد، اما ممکن است شامل استفاده از داروهای ضداحتقان بینی یا استروئیدهای بینی باشد.
بیشتر بخوانید: فلج خواب یا بختک، لحظه‌ای میان رویا و واقعیت
وضعیت خواب
زمانی که به پشت دراز کشیده‌اید، خروپف بیشتر اتفاق می‌افتد که به آن وضعیت طاق باز نیز گفته می‌شود. هنگامی که به پشت خوابیده‌اید، نیروی جاذبه بافت‌های اطراف راه هوایی را به سمت پایین می‌کشد که باعث باریک شدن راه هوایی می‌شود.
تحقیقات روی افرادی که خروپف می‌کنند نشان داده است که دفعات و شدت خروپف در برخی از بیماران زمانی که به پهلو دراز می کشند کاهش می‌یابد.
روش‌های مختلفی برای درمان موضعی خروپف و آپنه خواب وجود دارد. پوزیشن درمانی خواب، افراد را تشویق می‌کند که از خوابیدن به پشت خودداری کنند.
داده‌ها همچنین نشان می‌دهد که استفاده از یک بالش مخصوص طراحی شده برای نگه داشتن سر به پهلو می‌تواند خروپف را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: کابوس، اختلالی که کوچک و بزرگ نمی‌شناسد
عوامل زیادی وجود دارد که احتمال خروپف کردن در فرد را افزایش می‌دهد. این شامل:
- تون عضلانی (انقباض خفیف و پیوسته) ضعیف در زبان و گلو
این عامل می‌تواند در طول مراحل خواب عمیق رخ دهد. الکل و داروهایی مانند قرص‌های خواب نیز می‌توانند باعث شل شدن بیش از حد عضلات شوند.
- انسداد بینی
ممکن است در اثر شرایطی مانند سرماخوردگی یا سینوزیت یا شرایط آلرژیک مانند تب یونجه ایجاد شود. انسداد بینی امکان دارد به دلیل پولیپ بینی یا ناهنجاری ساختاری در مجرای بینی مانند انحراف تیغه بینی نیز باشد.
- ناهنجاری‌های کام نرم
ممکن است متورم، شل یا بیش از حد طولانی باشد.
- اضافه وزن
می‌تواند گلو را حجیم‌تر و فشار بیشتری بر مجاری تنفسی وارد کند.
علت خروپف می‌تواند موارد دیگری را نیز شامل شود، از جمله:
- مراحل مختلف بارداری
- استخوان‌های نامنظم در صورت
- تورم لوزه‌ها و آدنوئیدها
- استفاده از آنتی هیستامین یا قرص خواب
- پایه بزرگ زبان یا زبان غیرمعمول بزرگ و دهان کوچک
- احتقان ناشی از آلرژی یا سرماخوردگی
- نواحی متورم داخل دهان (از جمله کام و کام نرم)
بیشتر بخوانید: عوارض کم خوابی |با 8 ساعت نخوابیدن چه خیانتی به خود می‌کنیم؟
آیا خروپف می‌تواند عوارضی را در پی داشته باشد؟
اینکه آیا خروپف به خودی خود اثرات نامطلوبی دارد یا خیر مشخص نیست و به طور کلی به علت خروپف هم بستگی دارد.
با این حال، افرادی که آپنه انسدادی خواب یا OSA دارند در معرض خطر افزایش فشار خون، سکته مغزی، اختلالات قلبی و دیابت هستند.
بیشتر بخوانید: درمان بی خوابی بزرگسالان را با خواندن این مطلب بیابید!
عوامل خطر خروپف
عوامل خطر برای خروپف عبارتند از:
- سن بالاتر (بیش از 50 سال)
- چاقی، به ویژه چربی‌های توزیع شده در اطراف گردن یا میانی
- استفاده از الکل (یک علت بسیار شایع خروپف) یا سایر داروهای آرامبخش
- احتقان بینی طولانی مدت (مزمن)
- فک کوچک یا آرواره‌ای که عقب‌تر از حد طبیعی است
- یائسگی
- جنسیت مرد
- بارداری
- ناهنجاری‌هایی که می‌توانند جریان هوا را مسدود کنند، مانند لوزه‌های بزرگ، زبان بزرگ، کام نرم بزرگ، انحراف تیغه بینی و پولیپ بینی
بیشتر بخوانید: علت بی خوابی و سردرد همزمان + راه حل‌ها
ارزیابی خروپف
برای پزشکان، هدف اصلی ارزیابی، شناسایی افرادی است که در معرض خطر بالای آپنه انسدادی خواب (OSA) هستند.
علائم هشدار دهنده
علائم زیر باعث نگرانی است:
- علائم نفس نکشیدن یا خفگی در طول خواب
- سردرد هنگام بیدار شدن در صبح
- خواب آلودگی در طول روز
- چاقی
- فشار خون بالا
این علائم ممکن است نشان دهنده آپنه خواب نیز باشد.
بیشتر بخوانید: درمان بی خوابی در شب با آسان‌ترین روش‌ها
روند معاینه، تشخیص و رفع علت خروپف توسط پزشک؟
پزشکان ابتدا سوالاتی در مورد خروپف و سایر علائم و سپس در مورد سایر سابقه پزشکی فرد می‌پرسند. از آنجایی که چندین یافته مهم عمدتا توسط دیگران مورد توجه قرار می‌گیرد، پزشکان سعی می‌کنند در صورت امکان با شریک رختخواب یا هم اتاقی‌های بیمار مصاحبه کنند.
سپس پزشکان معاینه فیزیکی انجام می‌دهند. آنچه آن‌ها در طول شرح حال و معاینه فیزیکی پیدا می‌کنند به آن‌ها کمک می‌کند، تصمیم بگیرند که آیا آزمایشات OSA باید انجام شود یا خیر.
پزشکان می‌پرسند شدت خروپف چقدر است؟ برای مثال، ممکن است از شریک رختخواب بپرسند:
- این که آیا شخص هر شب خروپف می‌کند و اگر نه، چند شب؟
- این که آیا فرد در تمام طول شب خروپف می‌کند و اگر نه، چه مقدار از شب؟
- خروپف چقدر بلند است؟
از شخص و شریک تخت نیز خواسته می‌شود که توضیح دهند:
- چند بار فرد در طول شب از خواب بیدار می‌شود؟
- این که آیا فرد نفس خود را متوقف کرده است یا قسمت‌هایی از نفس کشیدن یا خفگی داشته است؟
- خواب ناکافی به نظر می‌رسد؟
- فرد سردرد صبحگاهی داشته؟
- چقدر فرد در طول روز خواب آلود است؟
پزشکان همچنین در مورد اختلالاتی که ممکن است با آپنه انسدادی خواب (OSA) مرتبط باشد، به ویژه فشار خون بالا، اختلالات قلبی، سکته، ریفلاکس اسید، فیبریلاسیون دهلیزی (ریتم غیرطبیعی قلب)، افسردگی و دیابت سوال می‌کنند.
آن‌ها در مورد میزان الکلی که فرد می‌نوشند، از جمله اینکه فرد آن را چقدر نزدیک به زمان خواب می‌نوشند، می‌پرسند.
اینکه فرد از داروهای آرامبخش یا شل کننده عضلانی استفاده کند نیز مهم است. تمامی این موارد می‌توانند علت خروپف باشند.
در طول معاینه فیزیکی، پزشکان قد و وزن فرد را اندازه‌گیری می‌کنند تا شاخص توده بدنی (BMI) را محاسبه کنند.
هر چه BMI فرد بالاتر باشد، خطر OSA بیشتر می‌شود. پزشکان ممکن است اندازه گردن را اندازه‌گیری کنند.
آن‌ها همچنین بینی و دهان را از نظر علائم انسداد راه هوایی و عوامل خطر خروپف بررسی خواهند کرد. به عنوان مثال، پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی، احتقان مزمن بینی، کام بالا و کمانی، فک کوچک یا دورتر از حد طبیعی، بزرگ شدن زبان، لوزه‌ها یا یوولا (ساختاری که در پشت گلو آویزان است) مورد بررسی قرار می‌گیرد. پزشکان فشار خون را اندازه‌گیری کرده، زیرا OSA زمانی که فشار خون بالا باشد احتمال بیشتری دارد.
اگرچه پزشکان قادر به پیش‌بینی دقیق خطر نیستند، اما هر چه افراد عوامل خطر و علائم هشداردهنده بیشتری داشته باشند، خطر ابتلا به OSA در آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان بی خوابی عصبی به چه اقداماتی نیاز دارد؟
یادداشت پایانی
خروپف می‌تواند عواقب اجتماعی قابل توجهی داشته باشد. اغلب باعث ایجاد استرس بین خروپف کننده و شریک یا هم اتاقی‌هایش می‌شود.
علائم دیگری مانند بیدار شدن مکرر، نفس نفس زدن یا خفگی در خواب، خواب آلودگی بیش از حد در طول روز و سردرد صبحگاهی نیز ممکن است وجود داشته باشد. بسته به اینکه چه چیزی باعث خروپف شده است علائم می‌تواند متفاوت باشد.
بررسی علت خروپف باید توسط پزشک صورت گیرد. برخی از روش‌های سنتی که عموما اطرافیان پیشنهاد می‌کنند، ممکن است برای مدتی به کاهش خروپف کمک کند، اما درمان قطعی نخواهند بود. بنابراین برای درمان خروپف بهتر است با متخصص گوش و حلق و بینی در ارتباط باشید.