مکیدن انگشت؛ رایج و کم‌خطر برای کودکان زیر 4 سال
مکیدن انگشت به ویژه شست، بین کودکان کم سن امری بسیار رایج است. مکیدن انگشت توسط کودکان برای پدر و مادرها این سوال را ایجاد می‌کند که آیا این کار به سلامت کودکشان آسیب می‌رساند؟ در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد.
نگاهی سریع به مقاله مکیدن انگشت کودکان:
- مکیدن انگشت کودکان از چه سنی نگران‌کننده است
- تاثیر مکیدن انگشت بر رشد دندان کودکان
- درمان مکیدن انگشت
- دلایل و عوارض مکیدن انگشت
- زمان مداخله و منع کودک توسط والدین
در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب به بررسی علل و عوارض احتمالی مکیدن انگشت توسط کودکان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
مکیدن انگشت
مکیدن انگشت به وفور بین خردسالان دیده می‌شود و گاهی برای برخی از آنان به عادت تبدیل می‌گردد. مکیدن انگشت تا 4 سالگی عادی بوده و جایی برای نگرانی وجود ندارد.
برخی خردسالان بعد از مدت کوتاهی این کار را ترک می‌کنند؛ اما خوردن انگشت شست برای برخی از آنان به عادت تبدیل می‌شود. در این زمان والدین این عمل را نوعی بیماری پنداشته و سعی دارند که کودک را از این کار بازدارند.
بیشتر بخوانید: پماد هیدروکورتیزون نوزادان از فواید تا جایگزین آن
مکیدن انگشت در نوزادان غریزی است اما به طور کلی، در سنین 3 تا 4 سال شایع‌تر است. این کار برای بچه‌ها آرامش‌بخش است، در واقع مکیدن انگشت، پستانک یا سایر اشیا علاوه بر آرامش، به کودکان از محیط اطرافشان شناخت بهتری می‌دهد.
موضوع مهم اینجاست که مکیدن انگشت نباید بعد از 4 سالگی ادامه پیدا کند زیرا به دندان‌های کودکان آسیب می‌زند. جالب است بدانید علاوه بر نوزاد و خردسال انسان، میمون‌های کوچک نیز مثل انسان‌ها انگشت شست خود را با ریتمی ثابت و مشخص و برای مدت طولانی می‌مکند.
بیشتر بخوانید: اوریون، ویروسی با عوارضی ساده تا احتمال خطر ناشنوایی و مرگ
نکته جالب دیگر این است که نوزادان دارای توانایی مکیدن طبیعی هستند و این کار را گاهی اوقات حتی قبل از تولد انجام می‌دهند. از آنجا که مکیدن انگشت اثری تسکین‌دهنده و آرام‌بخش دارد، برخی از نوزادان به این کار عادت کرده و ترک آن برای آن‌ها بسیار سخت است.
طبق توصیه انجمن دندانپزشکی و آکادمی دندانپزشکی کودکان آمریکا بهتر است کودکان در سنین 2 تا 4 سالگی مکیدن انگشتان خود را متوقف کنند.
بیشتر بخوانید: تب بر قوی برای کودکان؛ ۸ دارو و روش ساده برای پایین آوردن تب
متخصصان می‌گویند که اغلب، کودکان در این سنین مکیدن انگشت را بدون هیچ عواقب منفی برای بهداشت دهان و دندان و رشد آن یا گفتار خود متوقف می‌کنند. توصیه آن‌ها به خانواده‌ها این است که سعی کنند که این عادت را در کودکشان در سنی نزدیک به دو سالگی حذف کنند تا احتمال تأثیر منفی بر مهارت‌های گفتاری و تغذیه کاهش یابد.
البته به طور کلی این مورد یک تصمیم شخصی است و هر خانواده باید خودش تصمیم بگیرد که چه زمانی برای فرزندش توقف و ترک این کار بهتر است.
بیشتر بخوانید: درمان کوچکی اندام تناسلی در کودکان و ضرورت جراحی فالوپلاستی
دلیل مکیدن انگشت
نوزادان دارای رفلکس‌های طبیعی مکیدن هستند که باعث می‌شود شست یا انگشتان خود را در دهانشان قرار دهند. گاهی اوقات نوزادان حتی قبل از تولد نیز در شکم مادر، انگشت خود را می‌مکند.
از آنجایی که خوردن انگشت شست به نوزادان احساس امنیت می‌دهد، برخی نوزادان زمانی که نیاز به آرام شدن یا خوابیدن دارند عادت به مکیدن شست پیدا می‌کنند.
بیشتر بخوانید: درمان شب ادراری کودکان به روش‌های پزشکی، روان‌درمانی و طب سنتی
عوارض ناشی از مکیدن انگشت در طولانی‌مدت
خوردن انگشت شست معمولا تا زمانی که دندان‌های دائمی کودک رشد نکند، نگران‌کننده نیست. با این حال، مکیدن انگشت در طولانی‌مدت می‌تواند به موارد زیر منجر شود:
- الگوی قورت دادن با فشار زبان
- وضعیت غیرطبیعی زبان در حال استراحت
- تضعیف قدرت زبان
- کاهش دامنه حرکتی زبان یعنی مشکل در بلند کردن زبان و حرکت آن از یک طرف به سمت دیگر که می‌تواند بر گفتار و تغذیه تأثیر بگذارد
- اپن بایت که اغلب بر گاز گرفتن، جویدن و گفتار تأثیر می‌گذارد
بیشتر بخوانید: درمان پا درد کودکان؛ معرفی همه راه‌های رفع درد پای خردسالان در خانه
چه زمانی باید برای کنترل مکیدن انگشت مداخله کرد؟
همان‌طور که گفته شد، مکیدن شست معمولا تا زمانی که دندان‌های دائمی کودک رشد نکند، نگران‌کننده نیست. در این مرحله، مکیدن شست احتمال دارد که روی سقف دهان (کام) یا نحوه قرارگیری دندان‌ها تاثیر بگذارد.
خطر بروز مشکلات دندانی به تعداد دفعات، مدت زمان و شدت خوردن انگشت شست کودک شما بستگی دارد. اگرچه برخی از کارشناسان توصیه می‌کنند که عادت‌های مکیدن را قبل از 3 سالگی کنترل کنید اما آکادمی اطفال آمریکا می‌گوید درمان معمولا شامل کودکانی می‌شود که بعد از 5 سالگی به مکیدن انگشت خود ادامه می‌دهند.
بیشتر بخوانید: علت بوی بد دهان کودک؛ از التهاب لوزه‌ها تا بیماری لثه
درمان مکیدن انگشت
با کودکتان در مورد مکیدن شست صحبت کنید. اگر فرزندتان بخواهد این عادت را ترک کند، به انتخاب روش مناسب برای خویش کمک کرده و احتمالا در ترک این عادت نیز موفق خواهد بود.
گاهی اوقات بی‌توجهی به خوردن انگشت شست برای متوقف کردن این رفتار کافی است به خصوص اگر کودک شما از مکیدن انگشت برای جلب توجه استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان تب کودکان و تاثیر شگفت انگیز مایعات و خوابیدن و گلاب
اگر نادیده گرفتن آن موثر نیست، یکی از این تکنیک‌ها را امتحان کنید:
- تشویق هنگام نمکیدن انگشت
زمانی که کودک شست را نمی‌مکد، او را تحسین کنید یا جوایز کوچکی مانند یک داستان اضافی قبل از خواب یا رفتن به پارک به او بدهید. اهداف قابل دستیابی را تعیین کنید، مانند خوردن انگشت شست یک ساعت قبل از خواب.
برای ثبت روزهایی که فرزندتان با موفقیت از مکیدن انگشت خودداری می‌کند، برچسب‌هایی را روی تقویم قرار دهید.
بیشتر بخوانید: درمان زردی نوزاد در خانه با لامپ مخصوص
- شناسایی محرک‌ها
اگر فرزندتان در واکنش به استرس، انگشت شست خود را می‌مکد، مشکل واقعی را شناسایی کنید و به روش‌های دیگر مانند در آغوش گرفتن یا کلمات اطمینان‌بخش به او آرامش بدهید.
همچنین می‌توانید به کودک خود یک بالش یا حیوان عروسکی بدهید تا فشار دهد.
بیشتر بخوانید: علت بی خوابی نوزاد را برطرف و زندگی خود را زیباتر کنید!
- یادآوری‌های ملایم
اگر فرزندتان بدون فکر انگشت شست خود را می‌مکد و به دنبال راهی برای جلب توجه نیست، به آرامی به او یادآوری کنید که دست از کار بکشد. فرزندتان را سرزنش، تمسخر و انتقاد نکنید.
به طور خلاصه‌تر و موردی، متخصصان نکات مفیدی را به خانواده‌ها در جهت کمک به کودکشان برای توقف خوردن انگشت شست ارائه می‌دهند، از جمله:
بیشتر بخوانید: گلودرد کودکان را جدی بگیرید |سرماخوردگی یا کووید 19
- تقویت و تشویق مثبت: فرزندتان را در بعضی مواقع به خاطر توقف تحسین کنید و با زمان بازی اضافی به او پاداش دهید
- ثبات: یادآوری‌های ملایم برای توقف انجام دهید
- سایر مهارت‌های مقابله‌ای و آرامش‌بخش را بیابید: به فرزندتان کمک کنید تا سایر مهارت‌های مقابله‌ای و آرامش‌بخش، مانند فشار دادن بالش به جای خوردن انگشت شست را بیاموزد
- گفت‌وگو با دندانپزشک یا متخصص اطفال کودک: گاهی اوقات، صحبت کردن فرزندتان با پزشکش در مورد اینکه چرا باید مکیدن انگشت را متوقف کند، مؤثرتر از صحبت با مادر یا پدر است
- سرزنش یا انتقاد نکنید: سعی کنید برای ترک این عادت زیاد به کودک خود فشار نیاورید. فشار می‌تواند استرس ایجاد کند و منجر به مکیدن انگشت به دفعات بیشتر و زمان طولانی‌تری شود
بیشتر بخوانید: واکسن آبله مرغان و ضرورت تزریق آن
اگر این نکات را امتحان کرده‌اید و هنوز نمی‌توانید فرزندتان را مجبور به ترک عادت کنید، ممکن است وسایلی مانند محافظ دهان، دستکش یا لاک ناخن (به دلیل بدمزه بودن) را در نظر بگیرید تا به کودکتان کمک کند تا خوردن انگشت شست را متوقف کند.
متخصصان توصیه می‌کنند ابتدا در مورد این روش‌ها با دندانپزشک یا متخصص اطفال کودک خود صحبت کنید. تقویت مثبت و گاهی اوقات ارائه یک جایگزین آرامش‌بخش می‌تواند بسیار مؤثر باشد، اما به یاد داشته باشید که آنچه برای یک کودک موثر است شاید برای کودک دیگری موثر نباشد.
بیشتر بخوانید: درمان آبله مرغان و پیشگیری از آن به کمک واکسیناسیون
گفتار درمانی
اگر دهان و گفتار کودک قبلا تحت تاثیر مکیدن انگشت قرار گرفته باشد، درمان‌هایی وجود دارد که می‌تواند کمک کند. متخصصان، گفتار درمانی را به‌طور خاص با هدف قرار دادن فشار زبان یا الگوی گفتار، پیشنهاد می‌کنند.
این شیوه، درمانی برای فشار زبان و سایر نگرانی‌های لب، فک یا زبان مربوط به مکیدن انگشت ارائه می‌دهد. این درمان بر اصلاح عملکرد زبان و لب تمرکز دارد و به درمان وضعیت زبان، الگوهای بلع و صحبت کردن با قرار دادن زبان در فرم مناسب، کمک می‌کند.
محدوده سنی ایده‌آل برای این درمان 8 تا 12 سالگی است اما کودکان 4 ساله هم برای درمان در نظر گرفته می‌شوند.
بیشتر بخوانید: درمان عفونت گوش کودکان؛ از تجویز آموکسی‌سیلین تا قطره گوش
آیا دندانپزشک می‌تواند کمک کند؟
اگر در مورد تاثیر مکیدن انگشت شست روی دندان‌های کودک خود نگران هستید، با دندانپزشک مشورت کنید. برای برخی از بچه‌ها، گفت‌وگو با دندانپزشک در مورد اینکه چرا مکیدن انگشت شست مهم است، مؤثرتر از صحبت با مادر یا پدر خواهد بود.
به ندرت، برخی پزشکان استفاده از تکنیک‌های ناخوشایند مانند آغشتن انگشت کودک با ماده تلخ، بانداژ کردن انگشت شست یا پوشاندن دست با دستکش را توصیه می‌کنند.
بیشتر بخوانید: شب ادراری کودکان و ۶ دلیل اصلی این ماجرا
اگر درمان مکیدن انگشت اثر نکرد، چه باید کرد؟
برای برخی از کودکان، مکیدن شست عادتی است که ترک کردن آن بسیار دشوار است. سعی کنید نگران نباشید. فشار بیش از حد به کودک برای توقف مکیدن انگشت می‌تواند این روند را به تاخیر بیندازد.
بیشتر بخوانید: سرخک در کودکان، زمان واکسیناسیون و تفاوتش با سرخجه
یادداشت پایانی
مکیدن انگشت یک عادت رایج بین کودکان است. با این حال، احتمالا در برخی مواقع فکر کنید که این عادت تا به این سن کافی است و کودکتان نباید این کار را بیشتر از این انجام دهد.
مکیدن شست می‌تواند عادتی همیشگی و آرامش‌بخش برای کودک باشد و ترک یک عادت آرام‌بخش برای هر کسی کار سختی است. بهتر است او را درک کنید و به دنبال راهی باشید تا به کودک خود در توقف مکیدن انگشتانش کمک کنید.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی کودکان؛ چرا بچه ها بیشتر مریض می‌شوند؟
بسیاری از کودکان مکیدن شست خود را بدون اقدام خاصی از سوی والدین، اغلب در سن 6 یا 7 ماهگی یا بین 2 تا 4 سالگی متوقف می‌کنند. با این حال، حتی کودکی که مکیدن انگشت شست خود را متوقف کرده است، احتمال دارد که در مواقع استرس به رفتار خود بازگردد.
در بسیاری از کودکان مکیدن انگشت می‌تواند باعث تغییراتی در دندان‌ها و فک بالا و پایین شود. هر چه سن کودکی که مکیدن انگشت را متوقف می‌کند، کمتر باشد، دندان‌ها و فک بالا و پایین او به طور طبیعی مشکلات رشد مرتبط با آن را اصلاح خواهند کرد. سپاس از اینکه تا پایان این مطلب با ما همراه بودید. سوالات خود را با ما در میان بگذارید.