چرا پارگی دیسک کمر عارضهای وحشتناک نیست؟
پارگی دیسک کمر عارضهای است که در آن محتویات دیسک به بیرون از حلقه میرود و روی عصب فشار میآورد. پارگی دیسک کمر، عارضه اشخاص میان سال بوده و در افرادی که در دهه پنجم زندگی خود هستند، بیشتر اتفاق میافتد. در ادامه این مقاله از سیوطب بیشتر در مورد پارگی دیسک کمر صحبت خواهیم کرد.
دیسک کمر چیست؟
به قسمت مرکزی دیسک کمر، نوکلئوس پولپوزوس و به قسمت محیطی آن، آنالوس فیبروزوس میگویند. اگر دیسک در اثر آسیب به ستون فقرات، بیرون بزند، ممکن است روی اعصاب نخاعی اطراف فشار بیاورد و ایجاد درد کند. دیسک پاره ممکن است وارد کانال ستون فقرات شود و به طناب نخاع آسیب بزند ولی همانطور که گفتیم اغلب اعصاب نخاعی را درگیر میکند.
هرچند دیسک کمر امکان دارد در همه سطوح ستون فقرات اتفاق بیفتد اما این بیماری در بخش پایین کمر بیشتر ایجاد میشود. دلیل این امر آن است که ستون فقرات این قسمت، بخش بیشتری از وزن بدن را تحمل میکند. عارضه دیسک کمر در آقایان و خانمها تقریبا به طور مساوی دیده میشود.
درمان پارگی دیسک کمر بدون جراحی ممکن است چراکه اغلب اشخاص بدون جراحی و با روشهای طب فیزیکی و توانبخشی درمان میشوند. چنانچه درد ناشی از پارگی دیسک کمر، ماهها تداوم داشته باشد، ممکن است در نهایت به جراحی نیاز شود. با وجود تمام این موارد اما، میتوان گفت که این عارضه تهدیدکنندهای بسیار جدی برای سبک زندگی شما نیست و راههای بهبود آن زیاد هستند.
بیشتر بخوانید: درمان دیسک کمر با روش های سریع و جدید
پارگی دیسک کمر چیست؟
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، اگر ستون فقرات باز شود و دیسکها بیرون بزنند، میتوانند روی اعصاب نخاعی مجاور فشار بیاورند یا به آنها آسیب بزنند. این پدیده به عنوان پارگی، فتق یا لغزش دیسک شناخته میشود.
ایا پارگی دیسک کمر بدون جراحی خوب می شود؟
پارگی دیسک باعث درد شدید در ناحیه کمر و گاهی درد در پشت ساق پا میشود که به درد سیاتیک معروف است. معمولاً علائم پارگی دیسک به خودی خود پس از چند هفته تا یک ماه بهبود مییابند. اگر مشکل ماهها ادامه پیدا کرد و مزمن شد، میتوانید در نهایت عمل پارگی دیسک کمر را در نظر بگیرید.
به بیان ساده، فتق دیسک بیشتر در قسمت پایین کمر ایجاد میشود؛ اگرچه ممکن است در گردن نیز بروز کند. علائم و نشانهها بستگی به این دارند که دیسک در کجا قرار دارد و آیا دیسک روی عصب فشار میآورد یا خیر. پارگیهای دیسک معمولاً یک طرف بدن را درگیر میکنند.
بیشتر بخوانید:علائم دیسک کمر | نشانههایی که با دیدن آنها باید دنبال راه حل باشید
علائم پارگی دیسک کمر
کمردرد شدید ممکن است نشانه پارگی دیسک باشد اما میتواند ناشی از کشیدگی یا پیچ خوردگی عضلات، تاندونها و رباطها هم باشد. با این حال، کمردرد همراه با درد در پشت یک یا هر دو پا (سیاتیک) معمولاً به فتق یا پارگی دیسک مربوط است.
علائم بارز سیاتیک عبارتاند از:
- درد شدید در پشت باسن و ساق (معمولاً یک پا)
- سوزن سوزن شدن در قسمتی از پا
- ضعف در پا
اگر دیسک شما دچار پارگی شده باشد، وقتی با پاهای صاف خم میشوید یا در هنگام نشستن، درد بدتر میشود. این اتفاق به این دلیل است که این حرکات عصب سیاتیک را تحت فشار قرار میدهند. همچنین ممکن است هنگام عطسه، سرفه یا نشستن روی توالت درد شدیدی احساس کنید.
شما میتوانید فتق دیسک را بدون علائم داشته باشید. یعنی در واقع ممکن است ندانید که آن را دارید مگر اینکه روی تصویر ستون فقرات نشان داده شود.
بیشتر بخوانید: کمربند طبی، پیشنهادی برای کاهش کمردرد
علل پارگی دیسک کمر
به طور معمول، دیسکها مثل لاستیک به ستون فقرات اجازه میدهند تا هنگام پیچ خوردن، خم شدن یا بلند کردن یک جسم، انعطاف داشته باشد. با افزایش سن، دیسکها شروع به فرسودگی میکنند. در این حالت، ممکن است دیسکها مانند یک لاستیک کم باد کمی پهن شده یا به سمت بیرون برجسته شوند. در این وضعیت، به طور هم زمان ممکن است مواد ژلاتینی داخل دیسک شروع به خشک شدن و سفت شدن کرده و لایههای دیواره فیبری دیسک شروع به جدا شدن و ترک خوردن کنند.
اگر دیسک آسیب دیده روی اعصاب نخاعی مجاور فشار بیاورد، اعصاب آن ناحیه ملتهب میشوند. پارگی دیسک در ناحیه کمر به طور معمول بر ریشههای عصب سیاتیک که از ستون فقرات در دو طرف دیسکها خارج میشوند، تأثیر میگذارد. عصبهای سیاتیک از باسن، پایین پا و داخل پا عبور میکنند. به همین دلیل است که در آن نقاط احساس درد، سوزن سوزن شدن و بی حسی میکنید.
دیسکهای ضعیف ممکن است بیشتر در معرض پارگی در نتیجه فعالیتها و کارهای روزمره باشند یا در اثر ورزش، تصادفات رانندگی یا زمین خوردن آسیب ببینند. در اغلب مواقع ارتباط دادن پارگی دیسک با بیماریهای دیگر دشوار است زیرا ممکن است به عنوان بخشی از روند پیری دیسک رخ دهد.
بیشتر بخوانید: درمان کمردرد چیست؟ روش های معالجه درد کمر
عوامل خطرساز در بروز کمردرد؛ آیا پارگی دیسک کمر خطرناک است؟
عواملی که میتوانند خطر ابتلا به فتق دیسک را افزایش دهند عبارتاند از:
- وزن: وزن اضافی باعث ایجاد فشار اضافی بر دیسکهای کمر میشود
- اشتغال در شغلهایی که به کمر فشار میآورند: افرادی که مشاغل سختی دارند، بیشتر در معرض مشکلات کمر هستند. بلند کردن، کشیدن، هل دادن، خم شدن به پهلو و چرخیدن مکرر و ناگهانی نیز میتواند خطر فتق دیسک را افزایش دهد
- ژنتیک: برخی از افراد مستعد ابتلا به فتق دیسک هستند
- سیگار کشیدن: نیکوتین جریان خون را به دیسکهای ستون فقرات محدود میکند که این امر انحطاط دیسک را سرعت میدهد و روند بهبودی را با مشکل مواجه خواهد کرد. دیسک تحلیل رفته انعطافپذیری کمتری دارد و احتمال پارگی یا ترک خوردن آن افزایش می یابد. نظرات پزشکی در مورد اینکه آیا افرادی که سیگار میکشند در معرض خطر بیشتری برای فتق جدید به دنبال دیسککتومی هستند یا خیر، متفاوت است.
بیشتر بخوانید: عمل جراحی تنگی کانال نخاعی، روشها، شیوه درمان، عوارض
عوارض پارگی دیسک کمر
نخاع، از بالای کمر به پایان میرسد و گروهی از ریشههای عصبی بلند از طریق کانال نخاعی ادامه مییابند. به ندرت، فتق دیسک میتواند تمام کانال نخاعی، از جمله تمام اعصاب ساق پا را فشرده کند. همچنین به ندرت ممکن است برای جلوگیری از ضعف دائمی یا فلج، جراحی اورژانسی لازم باشد. در صورت داشتن موارد زیر به دنبال فوریتهای پزشکی باشید:
- تشدید علائم درد
- بیحسی
- ضعفی که مانع فعالیتهای روزانه شما شود
- اختلال عملکرد روده
- بیاختیاری یا مشکل در دفع ادرار حتی با مثانه پر
پارگی دیسک کمر ممکن است بر ران، پشت ساقها و ناحیه اطراف راست روده تأثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید: انواع کمر درد و نشانههای آن + دانستههایی حیاتی در مورد کمردرد
پیشگیری از پارگی دیسک کمر
اکثر مردم نمیتوانند علت فتق یا پارگی دیسک کمر خود را مشخص کنند. گاهی اوقات، استفاده از ماهیچههای کمر به جای عضلات ساق و ران برای بلند کردن اجسام سنگین میتواند منجر به فتق دیسک شود. همچنین پیچ خوردن و چرخیدن هنگام بلند کردن یا به صورت ناگهانی هم میتواند موجب پارگی دیسک کمر شود.
به ندرت، یک حادثه آسیبزا مانند زمین خوردن یا ضربه به کمر علت آن است. برای جلوگیری از فتق یا پارگی دیسک کمر، موارد زیر را انجام دهید:
- ورزش: تقویت عضلات بالا تنه باعث تثبیت و حمایت ستون فقرات میشود
- پشت خود را صاف نگه دارید، به ویژه هنگام نشستن طولانیمدت
- اجسام سنگین را به درستی بلند کنید و در بلند کردن اجسام از پاهای خود نیز کمک بگیرید
- وزن متناسب را حفظ کنید؛ وزن اضافی فشار بیشتری به ستون فقرات و دیسکها وارد میکند و آنها را مستعد ابتلا به فتق و پارگی میکند
- ترک سیگار: از مصرف هرگونه فرآورده دخانی اجتناب کنید
بیشتر بخوانید: درمان تنگی کانال نخاعی با روشهای جراحی یا ورزشی و کم خطر
چه زمانی برای درمان پارگی دیسک کمر به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر درد از ناحیه خود به مناطق دیگر گردن، کمر، بازو یا پای شما حرکت میکرد، یا دچار بیحسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف شدید، به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: ماساژ کمر و 5 تکنیک اجرایی برای تسکین درد عضلات پشت
تشخیص پارگی دیسک کمر
پزشکان اغلب میتوانند پارگی دیسک را بر اساس علائم به ویژه در مورد سیاتیک، تشخیص دهند. این موضوع به این دلیل است که اعصاب فشرده در نزدیکی دیسکها؛ باسن، ساق و ناحیه پشت پا را تحت تأثیر قرار میدهند.
ممکن است پزشک شما سی تی اسکن یا MRI را برای جستجوی دیسک آسیب دیده تجویز کند. با این حال، در بسیاری از موارد، یک معاینه کامل و پاسخ به سوالات دقیق در مورد علائم و سابقه مشکل برای تشخیص مطمئن؛ کافی است. در سنین میانسالی، دیسکها معمولاً در تصاویر MRI، غیر طبیعی به نظر میرسند اما باعث درد یا مشکلات دیگر نمیشوند.
بیشتر بخوانید: انواع کمربند طبی دیسک کمر و ویژگیهای خاص هر کمربند
درمان پارگی دیسک کمر؛ درمان پارگی دیسک کمر بدون عمل!
ایا پارگی دیسک کمر قابل درمان است؟ کمردرد و سیاتیک ناشی از دیسک اغلب خود به خود در عرض چند هفته بهبود مییابند، اگرچه در برخی موارد میتواند بیشتر طول بکشد. برای درد پارگی دیسک کمر، دستورالعملهای درمانی فعلی توصیه میکند ابتدا از مراحل مراقبت از خود برای تسکین علائم استفاده کنید و منتظر بمانید تا کمرتان بهبود یابد. مراقبتهای استاندارد محافظهکارانه و درمانهای خانگی شامل موارد زیر است:
گرما و سرما در درمان و تسکین درد ناشی از پارگی دیسک کمر چه تاثیراتی دارند؟
استفاده از بستههای سرد در ناحیه دردناک هنگامی که برای اولین بار احساس درد میکنید، میتواند به بیحسی اعصاب و کاهش ناراحتی شما کمک کند. کمپرسهای گرمکننده و حمام گرم نیز میتواند گرفتگی و اسپاسم عضلات کمر را کاهش دهد تا بتوانید آزادانهتر و راحتتر حرکت کنید.
بیشتر بخوانید: ورزش دیسک کمر جایگزین جراحی است؟
مسکنها
مسکنهای بدون نسخه (OTC) میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. این مسکنها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن
- ناپروکسن
- استامینوفن
- آسپیرین
دارو را حتما به اندازه توصیه شده مصرف کنید. استفاده بیش از حد یا طولانیمدت میتواند باعث آسیب به معده و خونریزی شود. اگر مسکنهای بدون نسخه و سایر داروهای خانگی کمکی نکنند، پزشک ممکن است داروهای شلکننده عضلات را تجویز کند.
بیشتر بخوانید: دلایل کمردرد در مردان بعد از ارضا شدن
ایا پارگی دیسک کمر با استراحت خوب میشود؟ فعالیت کنید!
استراحت طولانیمدت در رختخواب برای کمردرد توصیه نمیشود؛ اگرچه چند استراحت کوتاه خوب است. در غیر این صورت، سعی کنید کمی در طول روز قدم بزنید و تا آنجا که ممکن است فعالیتهای عادی روزانه خود را انجام دهید، حتی اگر کمی درد داشته باشد.
ورزش؛ پارگی دیسک کمر و پیاده روی
هنگامی که درد شما کاهش مییابد، ورزش ملایم و کشش میتواند به شما در بازگشت به فعالیتهای عادی، از جمله کار کمک کند. اما حتماً از پزشک خود راهنمایی بگیرید یا به فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا تمرینات و کششهای ایمن را برای کمردرد به شما معرفی کند. پیاده روی برای پارگی دیسک کمر برای برخی از افراد مفید است اما برای اطمینان از اینکه پیاده روی برای پارگی دیسک کمرتان مفید است حتماً با پزشک متخصص مشاوره کنید؛ چراکه نوع پارگی دیسک کمر شما ممکن است متفاوت باشد.
بیشتر بخوانید: علت کمردرد در زنان بعد از نزدیکی چیست؟
مراقبت های تکمیلی؛ آیا درمان پارگی دیسک کمر با طب سنتی ممکن است؟
کایروپراکتیک، ماساژ و طب سوزنی ممکن است به تسکین درد و ناراحتی در حین طی شدن روند بهبودی کمر یا در کنار سایر درمانها، کمک کند. اطمینان حاصل کنید که شخصی که این خدمات را ارائه میدهد یک متخصص حرفهای است. در مورد پارگی دیسک خود به آنها بگویید تا بتوانند به درستی وضعیت شما را درمان کنند.
بیشتر بخوانید: معرفی فیزیوتراپی کمر، روشی فوقالعاده برای درمان کمردرد
چه زمانی جراحی پارگی دیسک کمر الزامی است؟
پارگی دیسک کمر چگونه درمان میشود؟ اگر کمردرد و عارضه سیاتیک به مدت سه ماه یا بیشتر ادامه یابد، مزمن تلقی میشود و ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشد. تزریق استروئیدهای ضدالتهابی در ناحیه نزدیک عصب ملتهب و پارگی دیسک ممکن است به تاخیر در جراحی کمک کند اما راه حل طولانیمدت نیستند. تزریق میتواند تا چند ماه تسکیندهنده باشد اما اثر آن از بین میرود. برای تعداد تزریقهایی که میتوانید در یک سال انجام دهید نیز محدودیت وجود دارد.
تصمیمگیری برای جراحی پارگی دیسک کمر علاوه بر تشخیص پزشک، یک تصمیم فردی است. پزشک شما باید تمام جوانب مثبت و منفی را توضیح دهد تا بتوانید تصمیمی آگاهانه و متناسب با سبک زندگی خود بگیرید.
عمل پارگی دیسک کمر چگونه است؟
شایعترین عمل جراحی دیسککتومی نام دارد. تکنیکهای جراحی پارگی دیسک کمر متفاوت است اما دیسککتومی قسمتی از دیسک پاره شده را برمیدارد تا دیگر روی ریشههای عصب نخاعی فشار نیاورد. در برخی موارد، میتوان آن را به عنوان یک روش سرپایی انجام داد.
آیا پارگی دیسک کمر درمان قطعی دارد؟
عمل جراحی پارگی دیسک کمر، تضمینی برای درمان نمیدهد و درد ممکن است بدتر شود. دیسک ممکن است بعدا دوباره پاره شود یا دیسک دیگری آسیب ببیند.
بیشتر بخوانید: عمل جراحی دیسک کمر | تمامی روشها و تکنیکها
مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر چقدر است؟ بررسی بهبودی پارگی دیسک کمر
یکی از متداولترین سوالات بیماران که ناشی از استرس آنهاست این است که «آیا پارگی دیسک کمر قابل ترمیم است؟» پاسخ دقیق این سوال نیاز به معاینه فرد دارد؛ اما بهطورکلی بیشتر دردهای دیسک در عرض یک ماه به طور قابل توجهی بهبود مییابند. در روند درمان پارگی دیسک کمر، باید انتظار بهبود تدریجی بعد از مراحل اولیه را داشته باشید.
در مراحل بعدی و زمانی که درد کمی بهبود یافت، ورزش میتواند به جلوگیری از بدتر شدن پارگی دیسک در آینده کمک کند. تمرینات ورزشی و یوگا و تای چی میتوانند به تقویت عضلات اصلی که از ستون فقرات شما حمایت میکنند، کمک کنند. توجه داشته باشید که در هیچ نوع حرکتی زیادهروی نکنید زیرا میتواند باعث ایجاد کمردرد جدیدی شود.
آیا عمل پارگی دیسک کمر خطرناک است؟
ساییدگی و پارگی دیسک با گذشت زمان بدتر میشود، بنابراین باید خود را برای مواقع بدتر شدن عارضه آماده کنید. بهترین کار این است که سلامت کمر خود را حفظ کنید. شما برای این منظور میتوانید این کارها را انجام دهید:
- ورزش منظم
- حفظ وزن متناسب
- اجتناب از فعالیتهایی که باعث کمردرد میشوند
بیشتر بخوانید: ورزش برای تنگی کانال نخاعی، به راحتی آب خوردن
برای درمان پارگی دیسک کمر خود سریعاً اقدام کنید!
دیسکهای ستون فقرات نقش مهمی در قسمت تحتانی کمر ایفا کرده و به عنوان جاذب ضربه بین مهرهها عمل میکنند. دیسکها قسمت فوقانی بدن را پشتیبانی میکنند و دامنه وسیعی از حرکت را در همه جهات امکان پذیر میسازند.
فتق یا پارگی دیسک کمر به مشکل یکی از بالشتکهای لاستیکی (دیسک) اشاره میکند که بین استخوانهای جداگانه (مهره ها) قرار گرفته و ستون فقرات شما را تشکیل میدهد.
دیسک نخاعی دارای یک مرکز نرم (هستهای) ژلهای است که در قسمت بیرونی سختتر و لاستیکی (حلقه) قرار گرفته است. دیسک فتق که گاهی اوقات دیسک لغزنده یا دیسک پاره شده نامیده میشود، زمانی رخ میدهد که قسمتی از هسته از طریق پارگی حلقوی به بیرون رانده میشود.
پارگی دیسک کمر با افزایش سن و آسیب دیسکهای نخاعی به طور فزایندهای رایج است. شاید نتوان از پارگی دیسک جلوگیری کرد اما ورزش منظم برای تقویت کمر می تواند بدتر شدن کمردرد شما را کاهش دهد.