درمان خانگی باد شکم زیاد یکی از موارد پرکاربردی است که معمولا همه افراد یک روز به آن نیاز پیدا خواهند کرد. نفخ، تجمع گاز در دستگاه گوارش است که معمولا منجر به ناراحتی شکمی میشود. تقریبا همه افراد نفخ شکم را در طول زندگی خود تجربه خواهند کرد. در این مطلب از مجله پزشکی سیوطب به بررسی علائم، عوامل و انواع درمان خانگی باد شکم زیاد خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
گاز روده چیست؟
گاز روده ترکیبی از بخارهای بیبو از جمله اکسیژن، دیاکسیدکربن، نیتروژن، هیدروژن و متان است که در دستگاه گوارش تشکیل میشود. هنگامی که این بخارات با باکتریهای روده مخلوط میشوند، بوی نامطبوع گوگرد ایجاد خواهد شد.
بدن، این گاز را از طریق دهان (آروغ زدن) یا رکتوم (مقعد) آزاد میسازد. گاهی مقداری از این بادها در معده یا دیگر نقاط شکم گیر میکند و تجمع آن باعث درد و نفخ شکم (احساس تورم یا سفتی) خواهد شد.
بیشتر بخوانید: درمان نفخ معده با روشهای خانگی + داروهای موثر
دلایل باد شکم؛ چه چیزی باعث ایجاد گاز روده میشود؟
نفخ شکم نتیجه فرآیندهای طبیعی بدن است یا ممکن است ناشی از شرایطی باشد که بر سیستم گوارشی تاثیر میگذارد. برخی دلایل عبارتند از:
- هضم نادرست غذا
- خوردن غذاهای سخت هضم یا غذاهایی که نفخ ایجاد میکنند.
- عوامل رفتاری، مانند بلعیدن هوا هنگام جویدن، نوشیدن و صحبت کردن
- مصرف بیشازحد غذاهای تولیدکننده گاز (لوبیا، سیب زمینی، ذرت، پیاز، سیب و محصولات پر فیبر)
- مشکلات گوارشی، مانند سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
- عدم تحمل لاکتوز
- بیماری سلیاک
- عفونتهای رودهای مانند ژیاردیازیس که باعث رشد بیشازحد باکتریهای روده میشود.
- داروها یا اختلالات حرکتی که روده را کند میکنند، مانند IBS، دیابت و اسکلرودرمی
بیشتر بخوانید: چه اندازه سنگ صفرا نیاز به جراحی دارد؟
نمونههایی از غذاهای نفاخ عبارتند از:
- سبزیجاتی مانند کنگر فرنگی، کلم بروکلی، تره فرنگی، گل کلم، کلم، سیر، پیاز، لوبیا، کلم بروکسل و شلغم
- غلات، مانند گندم یا جو
- حبوبات، از جمله لوبیا و عدس
- محصولات لبنی
- مخمر در محصولات پخته شده، مانند نان
- بادام هندی
بیشتر بخوانید: درمان قطعی دل پیچه با ۸ روش خانگی و آسا
علائم نفخ معده چیست؟
علائم باد شکم بسته به علت آن متفاوت است. برخی از علائم معمول گاز روده عبارتند از:
- آروغ زدن
- نفخ
- بیرون دادن باد شکم از مقعد
- احساس اینکه باد در شکم شما میپیچد
بیشتر بخوانید: درمان آبریزش بینی بزرگسالان با ۸ ترفند عالی و موثر
در موارد زیر درمان خانگی باد شکم زیاد کارساز نبوده و حتما باید به دکتر مراجعه نمایید:
- درد یا حساسیت شکمی
- شروع مزمن یا ناگهانی اسهال
- تب
- تهوع و استفراغ
- خونریزی مقعدی، مدفوع خونی یا مدفوع چرب (زرد، ظاهری چرب و بدبو)
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
بیشتر بخوانید: درمان استفراغ و تهوع؛ راه حلها، نکات و مواردی که استفراغ را متوقف میسازند
14 درمان خانگی نفخ شکم برای خلاص شدن از شر باد معده
اکثر مردم بین 13 تا 21 بار در روز گاز دفع میکنند، اما اسهال و یبوست مانع از خروج گاز خواهد شد.
خوشبختانه، انواع درمان خانگی باد شکم زیاد، به آزاد کردن گاز معده یا جلوگیری از تجمع آن کمک خواهد کرد. این روشهای خانگی به راحتی قابل انجام است و تاثیرگذاری بسیار بالایی دارد.
1. بیرون دادن باد شکم و دفع مدفوع؛ بهترین درمان خانگی باد شکم زیاد
نگه داشتن باد معده باعث نفخ، ناراحتی و درد میشود. سادهترین راه برای جلوگیری از این علائم این است که به سادگی باد شکم خود را خارج کنید. بیرون دادن باد معده از راههای بسیار موثر در پیشگیری از نفخ بوده و از پیچیدن باد در سیستم گوارش و رودهها جلوگیری میکند.
همچنین حرکت روده میتواند باد شکم را کاهش دهد. دفع مدفوع معمولا هرگونه گاز محبوسشده در روده را آزاد میکند.
بیشتر بخوانید: ۱۰ درمان خانگی دل درد کودکان که باید آنها را بدانید
2. غذا خوردن سریع عاملی برای ایجاد نفخ معده
غذا خوردن خیلی سریع یا در حال حرکت باعث میشود که هوا و غذا را با هم بخورید و این مورد منجر به درد ناشی از باد معده میشود. افرادی که با سرعت غذا میخورند باید برای کاهش سرعت خود هر لقمه غذا را 30 بار بجوند. جویدن به اندازه کافی، هضم غذا را تا میزان بسیاری آسان میکند و میتواند از نفخ و سوءهاضمه جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: برای درمان اسهال چی بخوریم؟ ۳ دسته از غذاهای مفید برای اسهال
3. جویدن آدامس؛ علت باد شکم زیاد در زنان و مردان!
هنگامی که فردی آدامس میجود، به میزان زیادی هوا را میبلعد و این مورد احتمال گیرافتادن باد را افزایش و در معده و شکم ایجاد درد میکند. آدامس بدون قند همچنین حاوی شیرینکنندههای مصنوعی است که خود باعث نفخ و گاز میشود.
بیشتر بخوانید: اسپاسم معده ۱۱ علت مختلف دارد؛ از کم آبی بدن تا گاستروپارزی
4. استفاده از نی؛ دلیلی برای آنکه احساس نفخ کنید
اغلب، نوشیدن از طریق نی باعث میشود که فرد هوا را ببلعد. نوشیدن مستقیم از یک بطری بسته به اندازه و شکل بطری میتواند تاثیر مشابهی داشته باشد. برای جلوگیری از ایجاد نفخ، بهتر است از یک لیوان جرعه جرعه بنوشید.
5. ترک سیگار و تاثیر بسیار آن در کاهش باد شکم
چه سیگارهای سنتی و چه سیگارهای الکترونیکی استفاده کنید، سیگار باعث ورود هوا به دستگاه گوارش میشود. به دلیل طیف وسیعی از مسائل بهداشتی مرتبط با سیگار کشیدن، ترک سیگار بسیار عاقلانه است.
بیشتر بخوانید: علائم کبد چرب در مردان و زنان؛ ۳ بیماری پوستی مرتبط با کبد چرب را بشناسید!
6. حذف نوشیدنی های گازدار و غذاهای مشکل ساز؛ موثرترین درمان خانگی باد شکم زیاد
نوشیدنیهای گازدار مانند آب و نوشابه گازدار باد زیادی به معده میفرستند که باعث نفخ و درد معده میشود.
همچنین خوردن برخی غذاها میتواند باعث حبس گاز در معده یا روده شود. برای هرکس این غذاها متفاوت است، اما رایجترین آنها عبارتند از:
- شیرینکنندههای مصنوعی مانند آسپارتام، سوربیتول و مالتیتول
- سبزیجات چلیپایی، از جمله کلم بروکلی، کلم و گل کلم
- محصولات لبنی
- نوشیدنیهای فیبر و مکملها
- غذاهای سرخشده
- سیر و پیاز
- غذاهای پرچرب
- حبوبات، گروهی که شامل لوبیا و عدس است
- آلو و آب آلو
- غذاهای ادویهدار
بیشتر بخوانید: برای حالت تهوع چی خوبه؟ ۸ ماده غذایی مفید برای درمان
7. انواع چای و دمنوش گیاهی داروی نفخ معده
برخی از چایهای گیاهی ممکن است به هضم غذا کمک کنند و درد باد معده را به سرعت کاهش دهند. موثرترین آنها دمنوشهای زیر هستند:
- رازیانه
- بابونه
- زنجبیل
- نعناع تند
8. خوردن رازیانه؛ درمان گیاهی باد شکم
رازیانه یک راهحل قدیمی برای نفخ است. جویدن یک قاشق چایخوری از دانههای رازیانه یک درمان طبیعی محبوب به شمار میرود. با این حال، به دلیل گزارشهای متناقض در مورد ایمنی، افراد باردار یا شیرده باید از انجام این کار اجتناب کنند و یا پیش از مصرف حتما با پزشک خود مشورت نمایند.
بیشتر بخوانید: درمان مسمومیت با ۸ ماده شگفت انگیز که در همه خانه ها وجود دارد
9. مصرف مکمل نعنا درمان باد شکم در طب اسلامی
کپسولهای روغن نعناع مدتهاست که برای رفع مشکلاتی مانند نفخ، یبوست و گاز محبوس در معده استفاده میشود. برخی از تحقیقات، استفاده از نعناع فلفلی را نیز بسیار موثر میدانند. البته نعنا فلفلی برای افرادی که یبوست دارند مناسب نیست.
همچنین نعناع جذب آهن را مهار میکند؛ بنابراین نعنا را نباید همراه با مکملهای آهن مصرف کرد. همچنین افرادی که کمخونی دارند نیز بهتر است از مصرف نعنا زیاد خودداری کنند.
بیشتر بخوانید: خارش مقعد چقدر شایع است ۹ علت اصلی که باید حتما بدانید
10. روغن میخک؛ درمان خانگی نفخ معده و تنگی نفس
روغن میخک به طور سنتی برای درمان مشکلات گوارشی، از جمله نفخ، گاز و سوء هاضمه استفاده میشود. همچنین ممکن است دارای خواص ضدزخم نیز باشد. مصرف روغن میخک بعد از غذا باعث افزایش آنزیمهای گوارشی و کاهش میزان گاز در رودهها میشود و نام آن به عنوان یک داروی عالی در درمان خانگی باد شکم زیاد مطرح است.
بیشتر بخوانید: درمان عفونت معده از روشهای پزشکی گرفته تا خانگی و طب اسلامی
11. از بین بردن نفخ شکم فوری با اعمال گرما و حرارت
یکی از انواع درمان خانگی باد شکم زیاد آن است که یک بطری آب گرم یا یک پد گرمکننده را روی معده خود قرار دهید. گرما ماهیچههای روده را شل و به حرکت گاز در روده کمک میکند. گرما همچنین میتواند احساس درد را کاهش دهد.
12. درمان و رسیدگی به مشکلات گوارشی؛ مهمترین درمان خانگی باد شکم زیاد
افرادی که مشکلات گوارشی خاصی دارند بیشتر نفخ معده و باد شکم را تجربه میکنند. به عنوان مثال، کسانی که مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر (IBS) یا بیماری التهابی روده هستند، اغلب دچار نفخ و درد میشوند. پرداختن به این مسائل از طریق تغییر سبک زندگی و دارو کیفیت زندگی این افراد را بهبود میبخشد.
افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز که اغلب دچار درد گاز میشوند باید اقدامات بیشتری را برای اجتناب از لاکتوز یا مصرف مکملهای لاکتاز انجام دهند.
بیشتر بخوانید: ۱۱ درمان خانگی سوزش معده با موادی که در هر خانهای پیدا میشود!
13. مصرف پروبیوتیک؛ درمان خانگی باد شکم زیاد
مکملهای پروبیوتیک باکتریهای مفیدی را به روده اضافه میکنند. آنها همچنین برای درمان بسیاری از مشکلات دیگر گوارشی از جمله اسهال عفونی استفاده میشوند.
برخی از تحقیقات نشان میدهد که سویههای خاصی از پروبیوتیکها میتوانند نفخ، گاز روده، درد شکم و سایر علائم IBS را کاهش دهند. سویههای بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس عموما مؤثرترین هستند.
بیشتر بخوانید: ۱۴ درمان خانگی دل پیچه و عوامل ایجاد این بیماری
14. برای درمان خانگی باد شکم زیاد ورزش کنید و نفس های عمیق بکشید
ورزشهای ملایم میتوانند ماهیچههای روده را شل و به حرکت گاز در سیستم گوارش کمک کنند. پیاده روی یا انجام حرکات یوگا بعد از غذا نیز مفید است.
تنفس عمیق شاید برای همه کارساز نباشد. جذب بیشازحد هوا باعث افزایش میزان گاز در روده میشود. با این حال، برخی افراد متوجه میشوند که تکنیکهای تنفس عمیق میتواند درد و ناراحتی مرتبط با گاز به دام افتاده را تسکین دهد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ درمان خانگی اسهال سنین مختلف؛ از پروبیوتیکها تا خاکشیر
نفخ؛ عارضهای کلافه کننده با درمانهای ساده
نفخ بیشازحد اذیتکننده است و اغلب در نتیجه خوردن غذاهای خاصی رخ میدهد. درمان خانگی باد شکم زیاد با روشهای دارویی و سنتی بسیار ساده است، اما اگر مداوم و همراه با علائم دیگری باشد، از یک بیماری جدی خبر میدهد. در بیشتر موارد، تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی به کنترل گاز بیشازحد معده کمک خواهد کرد.
در این مطلب به بررسی علائم، عوامل و انواع درمان خانگی باد شکم زیاد پرداختیم. اگر تجربه یا سوالی در این زمینه دارید با ما و دیگر همراهان سیوطب به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول برای درمان خانگی باد شکم زیاد
1. برای رفع باد شکم چه بخوریم؟
در این مطلب به معرفی انواع مواد غذایی و گیاهان دارویی مناسب برای درمان باد معده پرداخته شده است. برخی از آنها عبارتند از: دمنوش زنجبیل، نعنا، بابونه، رازیانه و …
2. گاز روده چقدر شایع است؟
باد شکم طبیعت بدن است. همه افراد هر از گاهی احساس نفخ می کنند. مطالعات نشان میدهد که اکثر مردم تا 21 بار در روز گاز (گوز) دفع می کنند.
3. قرص ضد نفخ فوری برای درمان سریع باد شکم چیست؟
برخی از قرصها و داروهای ضد نفخ عبارتند از: قرص دایمتیکون، قطره کارمینت، قرص های گیاهی حاوی آویشن، کپسول کولمیگان، کپسول کربوگل، گاسترولیت، کلگارد و…