لاکتووگان؛ 4 مزیت شگفتانگیز آن در کنترل بیماری و برنامه غذایی 7 روزه
لاکتووگان یک رژیم غذایی گیاهی متنوع است که در آن تمام مواد مغذی ضروری و مورد نیاز بدن در مقادیر مناسب رعایت شده است. اطمینان از کفایت تغذیه و به حداقل رساندن خطر کمبود مواد مغذی از جمله ویژگیهای لاکتووگان است که آن را در بین گیاهخواران محبوب ساخته است. بسیاری از افراد از رژیم لاکتووگان به دلیل انعطاف پذیری و مزایای سلامتی آن پیروی میکنند.
مانند هر الگوی غذایی وگانی، نسبت دادن مزایا و معایب رژیم گیاهخواری لاکتووگان نیز دشوار است زیرا رژیم غذایی هر فرد بسته به دلایل اتخاذ گیاهخواری و در نتیجه محدودیتهای اعمال شده به طور قابل توجهی متفاوت است. اینکه یک رژیم گیاهخواری از نظر تغذیه متعادل باشد یا نه، به محدوده و مقدار غذاهای انتخاب شده بستگی دارد.
مانند سایر انواع گیاه خواری، رژیم لاکتووگان میتواند به کاهش تاثیرات محیطی کمک کند. با این حال، برای اطمینان از سالم و متعادل بودن رژیم غذایی خود باید چندین فاکتور مهم را در نظر گرفت.
این مقاله از مجله سلامت سیوطب علاوه به ارائه فهرستی از غذاهای مصرفی و نمونه برنامه غذایی، مزایا و عوارض رژیم غذایی لاکتووگان میپردازد.
رژیم لاکتووگان چیست؟
رژیم لاکتووگان نوعی از گیاهخواری است که گوشت، مرغ، غذاهای دریایی و تخممرغ را حذف میکند. برخلاف برخی دیگر از رژیمهای گیاهخواری، این رژیم استفاده از محصولات لبنی مانند ماست، پنیر و شیر را در بر میگیرد.
مردم اغلب به دلایل محیطی یا اخلاقی رژیم غذایی لاکتووگان را بر میگزینند. برخی نیز به دلایل سلامتی از این رژیم غذایی پیروی میکنند. در واقع، کاهش مصرف گوشت و سایر محصولات حیوانی فواید سلامتی بسیاری را به همراه دارد.
سایر اشکال رایج گیاهخواری عبارتند از: رژیم غذایی لاکتو اوو وجترین، رژیم غذایی تخممرغی-گیاهخواری و رژیم گیاهخواری.
بیشتر بخوانید: لاکتواووگان و معرفی ۵ مزیت این رژیم بر بدن و بیماریهای مختلف
رژیم لاکتو اوو وجترین چیست؟
رژیم غذایی لاکتو اوو وجترین شامل گوشت، مرغ و ماهی نمیشود اما استفاده از تخممرغ و محصولات لبنی بلا مانع است. مردم معمولا از این الگوی غذایی صرفا به عنوان یک رژیم گیاهخواری یاد میکنند.
کلمه لاکتو به شیر و اوو به تخممرغ اشاره دارد. افراد اغلب به دلایل اخلاقی، مانند حقوق حیوانات یا برای کمک به محیط زیست، از یک رژیم غذایی گیاه خواری پیروی میکنند. سایر افراد رژیم را به دلایل بهداشتی یا مذهبی یا صرفا به عنوان ترجیح شخصی انتخاب خواهند کرد.
از آنجایی که کشاورزان برای بدست آوردن تخممرغ، شیر و عسل، به کشتار حیوانات نمیپردازند، بسیاری از گیاه خواران این غذاها را به عنوان رژیم غذایی خود بر میگزینند.
بیشتر بخوانید : برون ریزی در خام گیاه خواری؛ پاکسازی بدن،سم زدایی و کاهش وزن
موارد کلیدی که در رژیم غذایی لاکتووگان باید مد نظر داشت
1. اسیدهای آمینه
اینترکیبات بلوکهای سازنده پروتئین هستند. برخی از اسیدهای آمینه توسط بدن سنتز میشود اما برخی از اسیدهای آمینه قابلیت سنتز در بدن را ندارند. این دسته به عنوان اسیدهای آمینه ضروری شناخته شده و باید از پروتئین موجود در رژیم غذایی به دست آیند.
2. کم خونی
کم خونی به کاهش مقدار هموگلوبین، رنگدانه حامل اکسیژن در خون اشاره دارد. علائم اصلی کم خونی عبارتند از: خستگی مفرط، تنگی نفس در هنگام فعالیت، رنگ پریدگی و مقاومت ضعیف در برابر عفونت.
3. کلسیم
کلسیم یک ماده معدنی است که به مقدار زیاد در بدن، عمدتا در استخوانها و دندانها وجود دارد. کمبود کلسیم در رژیم غذایی خطر پوکی استخوان را افزایش خواهد داد. منابع غنی کلسیم عبارتند از: میل، پنیر، ماست و توفو.
4. کربوهیدراتها
کربوهیدراتها منبع اصلی انرژی هستند. کربوهیدراتهای موجود در رژیم غذایی عمدتا از نشاسته، قندها و فیبرهای غذایی تشکیل شدهاند.
بیشتر بخوانید : رژیم نیمه گیاه خواری یا Flexitarian؛ تضمین سلامت ما و کره زمین
5. چربیها
چربی منبع انرژی متمرکز است. غذاهایی که چربی بالایی دارند انرژی زیادی را تامین میکنند و منابع خوبی از ویتامینهای A، D، E و K هستند. علاوه بر این موارد چربیها اسیدهای چرب ضروری را نیز تامین میکنند.
6. فیبر
فیبر رژیمی یک اصطلاح غیر اختصاصی برای آن بخش از کربوهیدرات رژیمی است که در روده کوچک انسان قابل هضم نیست. مصرف کافی فیبر غذایی برای حفظ عملکرد روده ضروری به نظر میرسد. برخی از انواع فیبرها در کاهش کلسترول نقش دارند.
7. مواد معدنی
اینها عناصری هستند که برای عملکرد طبیعی بدن ضروری هستند از جمله کلسیم، آهن، فسفر، منیزیم، سدیم، کلرید، ید، منگنز، مس و روی.
بیشتر بخوانید : درمان ام اس با گیاه خواری؛ آیا مصرف گوشت، MS را تشدید میکند؟
8. پروتئینها
مولکولهای بزرگی متشکل از هزاران اسید آمینه هستند. عملکرد اولیه پروتئین رشد و ترمیم بافتهای بدن میباشد.
9. ویتامینها
ترکیباتی که بدن در مقادیر کم برای کمک به تولید انرژی، رشد و نگهداری سلول به آنها نیاز دارد. آنها برای زندگی ضروری و به استثنای ویتامین D قابلیت تولید و ترشح در بدن ندارند و به طور ایدهآل باید از غذا بدست آیند. افرادی که برای خوردن غذا مشکل دارند، میتوانند ویتامین مورد نیاز خود را از مکملهای غذایی تامین کنند.
-
ویتامین B1 (تیامین):
نقش مهمی در متابولیسم کربوهیدرات دارد. کمبود آن میتواند منجر به اختلالی به نام بری بری شود و به تخریب گسترده بافت عصبی بیانجامد. کمبود ویتامین B1 امکان آسیب به مغز، نخاع و قلب را افزایش میدهد. منابع خوب این ویتامین برای لاکتووگان شامل غلات، لوبیا، سیب زمینی و آجیل است
-
ویتامین B2 (ریبوفلاوین):
ویتامینی که به عملکرد صحیح آنزیمهای بدن کمک میکند. منبع خوب این ویتامین برای لاکتووگان شیر است
بیشتر بخوانید : رژیم خام گیاه خواری ۲۰ روزه و معرفی منو برای ۲۰ روز
فواید رژیم گیاه خواری لاکتووگان
پیروی از رژیم غذایی مغذی و کامل لاکتووگان مزایای سلامتی چشمگیری به همراه دارد. همچنین با اثرگذاری روی بیماریها توانسته در زمره رژیمهای غذایی پرطرفدار چه از لحاظ سلامتی و چه از منظر تامین مواد غذایی قرار بگیرد. در ادامه تعدادی از مزایای سلامتی بالقوه مرتبط با این الگوی غذایی آورده شده که به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید : ۱۶ صبحانه گیاهی؛ معرفی ترکیبی متنوع از سیب زمینی تا بادام زمینی
1. سلامت قلب را بهبود میبخشد
مطالعات متعدد نشان داده که رژیمهای لاکتووگان سلامت قلب را بهبود میبخشد و چندین عامل خطر رایج برای بیماریهای قلبی را به حداقل میرساند.
بررسی 11 مطالعه نشان داد که رژیمهای گیاهخواری مانند رژیم لاکتووگان با کاهش کلسترول تام و LDL (بد) در کنترل بیماری قلبی نقش موثری خواهند داشت.
چندین مطالعه دیگر نشان داده که رژیمهای گیاهخواری با کاهش فشار خون ارتباط دارد. این مفید است، زیرا فشار خون بالا یک عامل خطرناک برای ایجاد بیماری قلبی و سکته خواهد بود.
بیشتر بخوانید : تپش قلب شدید و 3 روش درمانی مهم با شناسایی علت شدت ضربان قلب
2. کنترل قند خون
برخی از تحقیقات نشان میدهد که رژیم غذایی لاکتووگان به افزایش کنترل قند خون کمک خواهد کرد. بررسی 6 مطالعه شامل 255 نفر، رژیمهای گیاهخواری را با کاهش قابل توجه هموگلوبین A1c (HbA1c)، نشانگر کنترل طولانی مدت قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مرتبط دانست.
یافتههای مطالعهای که بر روی بیش از 156000 بزرگسال انجام شد، نشان داد کسانی که از رژیم لاکتووگان پیروی میکردند، در مقایسه با افرادی که رژیمهای غذایی آنها بر اساس مواد غیر گیاهی تنظیم شده، 33 درصد کمتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 بودند.
بیشتر بخوانید: درمان دیابت نوع دو یا مدیریت و کنترل علائم ؟
3. از کاهش وزن پشتیبانی میکند
دنبال کردن رژیم غذایی لاکتووگان نه تنها برای سلامتی مفید است، بلکه برای کنترل وزن نیز مثمر ثمر خواهد بود. در واقع، گیاهخواران نسبت به افرادی که گوشت میخورند، شاخص توده بدنی (BMI) پایینتری دارند.
رهروان رژیم غذایی لاکتووگان نسبت به گوشت خواران تمایل به مصرف کالری کمتر و فیبر بیشتری دارند. هر دوی این عوامل به ویژه برای کاهش وزن مفید به نظر میرسند.
یک بررسی بزرگ از 12 مطالعه نشان داد افرادی که به مدت 18 هفته از رژیم گیاهخواری پیروی کردند به طور متوسط 2 کیلوگرم بیشتر از افراد غیر گیاهخوار کم کردند.
نتایج 12 مطالعه از یک رژیم غذایی 18 هفتهای حاکی از کاهش دو کیلوگرم بیشتر در افراد لاکتووگان نسبت به غیر گیاهخواران بود.
بیشتر بخوانید: اووگان، رژیم گیاهی تخممرغی با ۷ روش برای جذب مواد مغذی بدن
4. احتمال کاهش خطر ابتلا به برخی سرطانها
مطالعات مشاهدهای متعددی نشان دادهاند که پیروی از یک رژیم غذایی گیاهخواری لاکتووگان با کاهش خطر ابتلا به چندین نوع سرطان مرتبط است.
نکته قابل توجه، رژیمهای گیاهخواری به طور کلی با 10 تا 12 درصد کاهش خطر ابتلا به سرطان ارتباط مستقیم دارد. آنها همچنین با کاهش خطر انواع خاصی از جمله سرطان کولورکتال و پستان مرتبط هستند. به خاطر داشته باشید که این مطالعات یک ارتباط را نشان میدهد، نه یک رابطه علت و معلولی.
تحقیقات بیشتری برای ارزیابی رژیم غذای لاکتووگان مورد نیاز است تا اثبات شود آیا پیروی از رژیم غذایی لاکتووگان به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک میکند یا خیر.
بیشتر بخوانید: سرطان ریه، یک بیماری خاموش اما خطرناک با 5 راه تشخیص
موارد احتیاطی که در رژیم لاکتووگان باید به آن توجه داشت
رژیم غذایی گیاهخواری به طور کلی چربی کمتر، فیبر و آنتی اکسیدان بیشتری نسبت به رژیم غذایی مبتنی بر گوشت دارد. افرادی که مایل به پیادهسازی عادات غذایی لاکتووگان هستند باید بدانند که چگونه با خیال راحت این کار را انجام دهند. این مورد نیاز به مقدار زیادی تفکر در مراحل اولیه دارد.
بنابراین ارزش آن را دارد که به طور مختصر به برخی مواد مغذی و مهم برای بدن که نیاز بیشتری به مراقبت دارند در گیاهخواری پرداخت. بدون شک اثرگذاری رژیم لاکتووگان روی بدن باید با رویکرد حفظ مواد مغذی و مهم بدن باشد. در ادامه مواد مغذی مورد نیاز بدن و تاثیر آنها را بر روند سلامتی بررسی خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید : 8 جایگزین شیر با رعایت کلسیم و ویتامین B12 در شیرهای غیر لبنی
-
آهن
برای تشکیل گلبولهای قرمز خون که اکسیژن را به تمام قسمتهای بدن حمل میکنند ضروری است. سطح پایین آهن بدن منجر به کم خونی خواهد شد.
آهن موجود در منابع گیاهی به عنوان آهن «غیرهم» و آهن موجود در منابع گوشتی آهن «هم» است. بدن میتواند آهن هم را بهتر از آهن غیرهم جذب کند.
در گذشته افراد در مورد توانایی دستیابی به آهن کافی به دلیل کنار گذاشتن منابع غنی از آهن (هم) گوشت، مرغ و ماهی نگران خطر کم خونی ناشی از فقر آهن بودند. اکنون مشخص شده که آهن (غیرهم) در سبزیجات برگ سبز، حبوبات، نان سبوسدار، غلات غنی شده، میوههای خشک و آجیل و دانهها از جمله کنجد، کدو تنبل و تخمه آفتابگردان نیز یافت میشود.
توصیه میشود برای کمک به جذب آهن غیرهم از مواد غذایی در افراد لاکتووگان منبع ویتامین C همراه آن داشته باشند، به عنوان مثال ویتامین C به افزایش جذب آهن کمک میکند. خوردن یک لیوان آب پرتقال خالص با یک کاسه غلات صبحانه میتواند به جذب کمک کند.
بیشتر بخوانید : رژیم خام گیاه خواری کاهش وزن فوری؛ به همراه مزایا و معایب
-
ویتامین B12
برای سلامت خون و سلولهای عصبی ضروری است. این ویتامین به طور طبیعی در غذاهای گیاهی یافت نمیشود و منابع اصلی این ویتامین از غذاهای حیوانی است. منابع جایگزین برای لاکتو گیاهخواران شامل محصولات لبنی، عصاره مخمر، برخی از ذخایر سبزیجات، شیر سویا، غلات صبحانه غنی شده و پروتئین گیاهی بافتی است.
-
اسیدهای چرب
اسیدهای چرب ضروری امگا3 موجود در ماهیهای چرب نیز در غذاهای گیاهی مانند روغن کلزا، دانه کتان و گردو یافت میشود. اکنون مشخص شده که این روغنها نقش مهمی در رشد مغز کودک در دوران بارداری دارند. بنابراین، زنان باردار باید سعی کنند منابع امگا3 را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
بیشتر بخوانید: پیلاف روسی، غذایی با ۲ دستور پخت برای گیاه خواران و افراد عادی
-
کلسیم
گیاهخواران معمولا لبنیات مصرف میکنند و بیشتر کلسیم دریافتی خود را از این منبع دریافت میکنند. سایر منابع کلسیم عبارتند از توفو، انجیر خشک، حبوبات، کنجد و برخی سبزیجات سبز مانند کلم پیچ و نان سفید.
برای افرادی که لبنیات مبتنی بر سویا مصرف میکنند باید توجه داشت که معمولا کلسیم کمی دارند. بنابراین افراد تشویق میشوند یا مارکهایی را انتخاب کنند که با کلسیم غنی شدهاند یا اطمینان حاصل کنند که کلسیم دریافتی از سایر غذاها کافی است.
-
فلز روی
یک ماده مغذی ضروری برای سلامتی، رشد، باروری مردان و التیام زخم است. رژیمهای گیاهخواری به طور کلی امکان دارد همیشه مصرف کافی را تامین نکند. بنابراین برای لاکتووگان مهم است که از غذاهای غنی از روی آگاه باشند. این غذاها شامل پنیر، حبوبات، آجیل، دانهها و غلات سبوسدار هستند.
بیشتر بخوانید: رژیم گیاهخواری برای دیابتیها؛ آیا گیاهخواری در کنترل دیابت موثر است؟
عوارض رژیم گیاهخواری لاکتووگان
یک رژیم لاکتو گیاهخواری متعادل تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین خواهد کرد. با این حال، بدون برنامه ریزی مناسب، خطر کمبودهای تغذیهای دور از ذهن نخواهد بود.
گوشت، مرغ و غذاهای دریایی طیف وسیعی از مواد مغذی مهم از جمله پروتئین، آهن، روی، ویتامین B12 و اسیدهای چرب امگا 3 را تامین میکنند. تخممرغ همچنین سرشار از بسیاری از ریز مغذیها مانند ویتامینهای A و D است.
کمبود این مواد مغذی مهم علائمی مانند توقف رشد، کم خونی، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و تغییرات خلق و خوی ایجاد میکند.
در صورت پیروی از رژیم غذایی لاکتووگان مطمئن شوید که این مواد مغذی را از سایر منابع غذایی یا مکملها برای رفع نیازهای روزانه خود دریافت میکنید.
پر کردن رژیم غذایی با غذاهای کامل مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل، چربیهای سالم، محصولات شیر و غذاهای گیاهی و غنی از پروتئین کمک میکند تا مواد مغذی مورد نیاز بدن دریافت شود.
در برخی موارد مکمل مولتی ویتامین یا امگا3 نیز برای کمک به پر کردن شکافهای موجود در رژیم غذایی ضروری خواهد بود.
بیشتر بخوانید : ۱۲ پروتئین گیاهی برای گیاهخواران؛ از میوه و سبزیجات تا عدس و لوبیا
لیست مواد غذایی در رژیم لاکتووگان
یک رژیم غذایی لاکتو گیاهی سالم باید شامل انواع غذاهای گیاهی و محصولات لبنی باشد. جدول زیر برخی از مواد غذایی است که میتوان به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی لاکتو گیاهخواری از آنها لذت برد:
میوهها | سیب، پرتقال، توت، خربزه، هلو، گلابی، موز |
سبزیجات | کلم بروکلی، گل کلم، کلم پیچ، اسفناج، فلفل، آرگولا |
حبوبات | عدس، لوبیا، نخود |
چربیهای سالم | آووکادو، روغن نارگیل، روغن زیتون |
غلات کامل | جو، گندم سیاه، کینوا، جو دوسر، برنج |
محصولات لبنی | شیر، ماست، پنیر، کره |
غذاهای پروتئینی | توفو، تمپه، مخمر تغذیهای، آب پنیر، پودر پروتئین گیاهی |
آجیل | بادام، گردو، پسته، آجیل برزیلی، فندق، کره آجیل |
دانهها | چیا، کتان، شاهدانه، کدو تنبل و تخمه آفتابگردان |
گیاهان و ادویهها | زیره سبز، زردچوبه، ریحان، پونه کوهی، رزماری، فلفل، آویشن |
بیشتر بخوانید: فواید گیاهخواری برای بدن انسان و تاثیر آن بر سلامت جسم
غذاهایی که باید در رژیم لاکتووگان از آنها اجتناب کرد
گوشت | گوشت گاو، گوشت خوک، گوساله، بره و فرآوردههای گوشتی فرآوری شده مانند بیکن، سوسیس و غیره |
طیور | مرغ، بوقلمون، غاز، اردک، بلدرچین |
غذاهای دریایی | ماهی قزل آلا، میگو، آنچوی، ساردین، ماهی خال مخالی، ماهی تن |
تخممرغ | شامل تخممرغ کامل، سفیده و زرده تخممرغ است |
مواد تشکیل دهنده گوشت | ژلاتین، گوشت خوک، سوئت، کارمین |
بیشتر بخوانید: 12 مضرات گیاه خواری؛ از کمبود ویتامین D و زینک تا کمخونی و اضطراب
نمونه برنامه غذایی لاکتووگان
در اینجا یک نمونه برنامه غذایی هفت روزه آورده شده که میتوان از آن برای شروع یک رژیم غذایی لاکتووگان استفاده کرد.
روز اول | صبحانه | بلغور جو دوسر با دارچین و موز ورقه شده | |
ناهار | سبزی برگر با تکههای سیب زمینی شیرین و سالاد جانبی | ||
شام | فلفل دلمهای پر شده با کینوا، لوبیا و سبزیجات مخلوط | ||
روز دوم | صبحانه | ماست با گردو و توت مخلوط شده | |
ناهار | عدس با برنج قهوهای، زنجبیل، سیر و گوجه فرنگی | ||
شام | فلفل دلمهای، لوبیا سبز، هویج و توفو کنجد و زنجبیل سرخ شده | ||
روز سوم | صبحانه | اسموتی با پروتئین آب پنیر، سبزیجات، میوه و کره آجیل | |
ناهار | فلافل نخود با هویج سوخاری و سالاد سبزیجات | ||
شام | تمپه با کلم بروکلی و کوسکوس با سبزیجات | ||
روز چهارم | صبحانه | جو دوسر یک شبه با دانههای چیا، شیر و میوههای تازه | |
ناهار | کاسه بوریتو با لوبیا سیاه، برنج، پنیر، گواکامول، سالسا و سبزیجات | ||
شام | فلفل دلمهای قرمز با خامهترش و سالاد جانبی | ||
روز پنجم | صبحانه | نان تست آووکادو با گوجه فرنگی و پنیر فتا | |
ناهار | زیتی پخته شده با عدس با مارچوبه بو داده | ||
شام | بسته فلافل با تاهین، گوجه فرنگی، جعفری، پیاز و کاهو | ||
روز ششم | صبحانه | املت با اسفناج و گوجه فرنگی | |
ناهار | کینوآ پخته شده با کلم بروکلی بخارپز و آجیل بادام هندی برشته شده | ||
شام | لوبیا چیلی با تکه های سیب زمینی شیرین و خامه ترش کم چرب | ||
روز هفتم | صبحانه | بلغور جو دوسر با پاشیدن آجیل خرد شده و کمی عسل | |
ناهار | سالاد مخلوط با آووکادو، هوموس و کیک جو دوسر | ||
شام | چیلی لوبیا و سبزیجات با برنج قهوه ای و کلم پیچ بخارپز | ||
میان وعدهها | هویج و هوموس، سیبهای خرد شده با کره آجیل، چیپس کلم پیچ، پنیر و کراکر، میوه مخلوط با پنیر دلمه، ادام برشته شده، ماست با انواع توتها، مخلوط دنبالهدار با شکلات تلخ، آجیل و میوههای خشک | ||
بیشتر بخوانید: رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه مهارتی بدون عوارض برای پاکسازی بدن
یادداشت پایانی
رژیم غذایی لاکتووگان که مردم معمولا از آن به عنوان رژیم گیاهخواری یاد میکنند، میتواند یک راه سالم برای غذا خوردن به شمار آید. رژیم غذایی لاکتو گیاهخواری گوشت، مرغ، غذاهای دریایی و تخممرغ را حذف میکند، اما محصولات لبنی را در بر میگیرد.
امکان دارد رژیم غذایی لاکتووگان با فواید سلامتی متعددی از جمله کاهش خطر سرطان، کاهش فشار خون، کاهش وزن، بهبود کنترل قند خون و سلامت قلب همراه باشد.
با این حال، باید مطمئن شد که برای رفع نیازهای غذایی، از مواد مغذی لازم و غذاهای کامل استفاده نموده و همچنین از غذاهای فرآوری شده برای حفظ سلامت خودداری کرد.
تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا ابهامات را برطرف سازد که آیا الگوهای غذایی لاکتووگان مزایای سلامتی بیشتری نسبت به عادات غذایی خوردن گوشت دارد یا خیر. چنین تحقیقاتی باید تمام عواملی را که بر سلامت و سبک زندگی تاثیر میگذارند، از جمله حساسیت ژنتیکی، عوامل اجتماعی، غذایی، اقتصادی و اجتماعی در نظر بگیرد.