7 درمان بی حسی دست و بررسی 6 علت ایجاد این عارضه
درمان بی حسی دست باید بعد از تشخیص علل ایجاد این حس آزار دهنده، انجام شود. بی حسی دست‌ها اغلب نگران‌کننده نیست و بیشتر اشخاص دست کم یک بار در عمر خود این شرایط را تجربه کرده‌اند. در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب بر آن هستیم تا به بررسی علل ایجاد این وضعیت و درمان بی حسی دست بپردازیم.
درباره بی حسی دست
بی حسی دست و پا، معضلی شایع بین مردم است که آن را با احساس گز گز یا سوزش نیز توصیف می‌کنند. دستان ما گیرنده‌های لمسی حساسی دارند و خواب رفتن و بی حسی دست، برای اغلب ما احساسی آزار دهنده است.
هرچند که مورمور شدن دست‌ها و پاها اغلب دلیل نگران‌کننده‌ای ندارند و در کوتاه‌مدت خود به خود رفع می‌شوند؛ اما اگر به طور مستمر در بلندمدت به دفعات تکرار شود، نیاز به پیگیری دارد.
دلیل این امر آن است که در این حالت بی حسی دست‌ها و پاها احتمال دارد به علت بیماری خاصی اتفاق افتاده باشد یا جزء علائم یک عارضه باشد. پس اگر مدام دچار بی حسی دست می‌شوید حتما به پزشک مراجعه کنید و آن را پشت گوش نیندازید.
بیشتر بخوانید: سندروم پای بی قرار و روش‌های درمانی خانگی و دارویی
6 علل بی حسی دست
اعصاب بدن ما مسئول انتقال پیام به مغز و از مغز به اندام‌ها هستند. اگر اعصاب تحت فشار قرار گیرند، آسیب ببینند یا تحریک شوند، احتمال دارد عارضه بی حسی رخ دهد. نمونه‌هایی از شرایطی که باعث بی حسی دست و انگشتان می‌شوند عبارتند از:
1- سندرم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق می‌افتد که عصب دست شما، تحت فشار یا انسداد قرار بگیرد. این وضعیت اغلب باعث بی حسی در انگشتان شست و سبابه و انگشتان میانی می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس با داروهای بهبودبخش
2- رادیکولوپاتی گردن
رادیکولوپاتی گردن زمانی رخ می‌دهد که عصبی که از گردن شما خارج می‌شود، ملتهب یا فشرده شود. این وضعیت می‌تواند باعث بی حسی مانند سندرم تونل کارپال شود. در این حالت عصب شما تحت فشار است و همین موضوع می‌تواند سبب گزگز یا سوزش هم شود.
بیشتر بخوانید: از صرع نترسید | مهم‌ترین چیزهایی که باید در مورد صرع بدانید
3- دیابت
بیماری دیابت می‌تواند منجر به آسیب عصبی در پاها و دست‌ها شود. معمولا در ابتدا، بی حسی در پاها را تجربه خواهید کرد.
بیشتر بخوانید: درمان سردرد با روش‌های معالجه فوری دارویی و خانگی
4- سندروم رینود
سندروم رینود باعث اسپاسم شریان‌های کوچک انگشتان یا باز و بسته شدن آن‌ها به صورت خیلی سریع می‌شود. این اختلال می‌تواند باعث بی حسی شود و بر گردش خون شما تاثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید: درمان میگرن با روش های دارویی و خانگی
5- روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید (RA) یک اختلال خودایمنی است که باعث تورم، حساسیت و درد در مفاصل می‌شود. این وضعیت همچنین می‌تواند منجر به گز گز دست، بی حسی و سوزش دست شود.
بیشتر بخوانید: روماتیسم مفصلی عامل درد، تورم و خشکی مفاصل
6- گیر افتادن عصب اولنار
سندرم تونل کارپال عصب بازو را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما گیر افتادن عصب اولنار، انگشت کوچک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این پدیده باعث بی حسی در سایر انگشتان هم می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان گردن درد با روش‌های طب سنتی تا جراحی‌‌های مدرن و لیزر
علل کمتر رایج بی حسی دست و انگشتان
- آمیلوئیدوز
- کیست گانگلیون
- سندرم گیلن باره
- اچ آی وی (ایدز)
- بیماری لایم
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- عوارض جانبی داروها، مانند داروهای شیمی درمانی
- سندرم شوگرن
- سکته
- سفلیس
- واسکولیت
- کمبود ویتامین B-12
- بیماری هانسن یا جذام
- شکستگی مچ دست
بیشتر بخوانید: لرزش دست چپ و راست زیاد فرقی ندارد، مهم علت لرزش است
زمان مراجعه به پزشک برای درمان بی حسی دست
گاهی اوقات گزگز و بی حسی می‌تواند علائم یک بیماری باشد. این امر زمانی صادق است که فرد دچار سکته مغزی می‌شود، یعنی مواقعی که لخته خون یا خونریزی بر مغز تاثیر می‌گذارد.
اگر هر یک از علائم زیر را دارید، فورا از پزشک کمک بگیرید:
- گیجی
- مشکل در تنفس
- سرگیجه
- بی حسی دست یا انگشت
- یک سردرد شدید
- لکنت زبان
- ضعف ناگهانی یا فلج
اگر علائم شما به طور منظم شروع شد، با فعالیت‌های روزانه تداخل پیدا کرد یا مقدار قابل توجهی درد و ناراحتی به وجود آورد، به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید :علت های سرگيجه چیست ؟ روش درمان سرگیجه
تشخیص برای درمان بی حسی دست
پزشک با گرفتن سابقه پزشکی و معاینه بازو، دست و انگشت شما شروع به تشخیص بی حسی انگشت شما می‌کند. در برخی موارد، پزشک احتمال دارد به شما توصیه کند که به یک متخصص مراجعه کنید، مانند یک پزشک ارتوپد که در مراقبت از دست‌ها تخصص دارد یا یک متخصص مغز و اعصاب که می‌تواند عملکرد عصبی شما را آزمایش کند.
بیشتر بخوانید: دست درد؛ از سندرم تونل کارپال تا شکستگی و آرتروز تا انگشت ماشه‌ای
پزشکان معمولا زمانی که فرد دچار بی حسی انگشت می‌شود، دستور MRI را می‌دهند. این اسکن به پزشکان کمک می‌کند تا مناطقی را ببینند که استخوان‌ها در مکان‌های زیر احتمال دارد از جای خود خارج شده باشند:
- گردن
- شانه‌ها
- بازوها
- مچ دست
- انگشتان
استخوان‌هایی که از جای خود می‌لغزند می‌توانند باعث فشرده شدن اعصاب شما شوند. آزمایش خون همچنین احتمال دارد به پزشک در تشخیص بیماری‌هایی که باعث بی حسی انگشت می‌شوند، مانند آرتریت روماتوئید یا کمبود ویتامین B-12 کمک کند.
بیشتر بخوانید: شانه درد؛ 7 علت درد شانه و کتف از پارگی تاندون تا آرتروز شانه
درمان بی حسی دست
توصیه‌های مختلفی برای درمان بی حسی دست می‌تواند توسط پزشک شما پس از تشخیص، انجام شود. همچنین احتمال دارد به متخصصان دیگری مانند متخصص مغز و اعصاب یا روماتولوژیست ارجاع داده شوید. هنگامی که ضعف یا سفتی وجود دارد، انجام حرکات خاصی می‌تواند برای درمان بی حسی دست مفید باشد.
بیشتر بخوانید: علت درد بازو؛ از شکستگی و دررفتگی تا فشردگی عصب‌ها و روماتیسم مفصلی
اکثر علائم بی حسی دست را می‌توان با دارو تا حدی درمان کرد. پزشک شما احتمال دارد داروهای بدون نسخه (OTC) را برای کاهش التهاب توصیه کند.
به عنوان مثال می‌توان به داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن اشاره کرد. همه داروها برای همه شرایط استفاده نمی‌شوند، بنابراین قبل از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید. داروهایی که علائم بی حسی دست را درمان می‌کنند:
- مسکن ها، از جمله داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای ضدتشنج
- شل‌کننده‌های عضلانی
بیشتر بخوانید: درد مچ دست؛ معرفی 3 عامل اصلی که ریسک ابتلا به مچ درد را می‌افزایند
داروهایی که علاوه بر علائم، علل خاصی از بی حسی دست را درمان می‌کنند:
- استروئیدها
- ضدانعقادها
- آنتی‌بیوتیک‌ها
پس از مصرف دارو، برخی اشخاص می‌توانند از فیزیوتراپی بهره‌مند شوند. احتمال دارد که پزشک از شما بخواهد از پوزیشن‌های طولانی که باعث تورم یا فشار و همچنین حرکات مضر مانند فرم نامناسب می‌شود، اجتناب کنید.
گزینه دیگر استفاده از بریس یا آتل است. این کار به شما کمک می‌کند که آرنج یا مچ دست خود را در موقعیت خوبی قرار دهید تا عصب کمتر تحت فشار قرار گیرد.
در موارد نادر، اگر گزینه داروهای بدون نسخه برای درمان بی حسی انگشت مؤثر واقع نشوند، پزشک احتمال دارد که درمان‌های تهاجمی‌تری را توصیه کند. تزریق استروئید می‌تواند به تسکین التهاب یاری برساند.
بیشتر بخوانید: ماساژ دست و 9 نکته مهم برای رفع خستگی، تنش عضلات و آرامش ذهن
هنگامی که سایر درمان‌های غیرجراحی با شکست مواجه شدند، می‌توان جراحی را در نظر گرفت. بهبود علائم به زمان ایجاد عارضه، شدت آن و سایر عوامل بیمار بستگی دارد.
جراحی احتمال دارد که آسیب عصبی را کم کند یا استخوان‌هایی را که به عصب فشار می‌آورند، برداشته یا کاهش دهد. این رویه‌ها در درمان بی حسی دست عبارتند از:
- رهاسازی تونل کوبیتال
- انتقال قدامی عصب اولنار
- درمان اپی کوندیل داخلی بازو
بیشتر بخوانید: 14 ورزش دست درد تقویت، انعطاف و کشش شانه تا انگشتان
برخی از مشکلات را می‌توان به طور کامل درمان کرد. در موارد دیگر، بی حسی یا ضعف با درمان به طور کامل از بین نمی‌رود. آسیب عصبی گاهی اوقات می‌تواند دائمی باشد.
اگر درمان پزشکی حداقل از بدتر شدن مشکل جلوگیری کند، می‌توان آن را یک مزیت خوب در نظر گرفت. برای کاهش احتمال بی حسی دائمی، سوزن سوزن شدن یا ضعف به یک جراح دست مراجعه کنید تا شما را در اوایل شروع علائم ارزیابی کند.
زمانی که در خانه هستید، استراحت دادن به دست و مچ معمولا یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش التهاب است. همچنین می‌توانید یخ را روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
تمرینات کششی دست و مچ نیز می‌توانند ناراحتی را کاهش دهد. ورزش‌هایی برای درمان بی حسی دست:
- انگشتان خود را تا جایی که می‌توانید دراز کنید و این وضعیت را حدود 10 ثانیه نگه دارید
- دستان خود را حدود 10 بار در جهت عقربه‌های ساعت حرکت دهید، سپس به دلیل کاهش تنش عضلانی جهت را برعکس کنید
- شانه‌های خود را پنج بار به عقب و سپس پنج بار به جلو بچرخانید تا آن‌ها را آرام نگه دارید
- این تمرینات را در طول روز تکرار کنید تا تنش در عضلات‌تان کاهش یابد
بیشتر بخوانید: درد آرنج، علل و علائم به همراه درمان‌های خانگی، دارویی و ورزشی
پیشگیری از بی حسی دست
استفاده بیش از حد می‌تواند عامل اصلی چند دلیل مهم در بی حسی دست و انگشتان باشد. این عوامل زمانی اتفاق می‌افتند که فرد درگیر حرکات تکراری شده و می‌تواند باعث تحریک یا آسیب به اعصاب و بی‌حسی شود. راه‌های جلوگیری از آسیب‌های حرکتی تکراری عبارتند از:
- تمرین وضعیت بدنی و فرم خوب هنگام استفاده از ابزار کار، صفحه کیبورد یا وسایل دیگر که می‌تواند منجر به آسیب‌های حرکتی مکرر شود
- بعد از هر 30 تا 60 دقیقه فعالیت، استراحت کنید
- برای کاهش تنش، عضلاتی که بیشتر استفاده می‌کنید را کشش دهید
- خرید دستگاه‌های ارگونومیک یا پشتیبانی، مانند مچ‌بند برای صفحه‌کلید یا موس
بیشتر بخوانید: درد دست چپ و رابطه آن با بروز سکته و بیماری قلبی
یادداشت پایانی در ارتباط با درمان بی حسی دست
بی حسی در دستان شما همیشه دلیلی برای نگرانی نیست. این امر می‌تواند نشانه‌ای از مشکل تونل کارپال یا یک عارضه جانبی دارویی باشد. هنگامی که یک وضعیت پزشکی باعث بی حسی در دستان شما می‌شود، معمولا علائم دیگری نیز همراه با آن خواهید داشت.
در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب، مواردی که باید برای پیشگیری رعایت کنید، اینکه چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید و درمان بی حسی دست همراه با علل ایجاد این بیماری را به شما معرفی کردیم.
بیشتر بخوانید: گز گز دست و بررسی 9 علل و علائم مور مور شدن دست
به یاد داشته باشید که ما حضور داریم تا به آگاهی جامعه در حوزه پزشکی و سلامت کمک کنیم و مشکلات شما، دغدغه ما هستند. پس با ما در ارتباط باشید و نظرات، پیشنهادات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
در صورتی که تجربه این عارضه را دارید یا هر پرسشی در مورد درمان بی حسی دست در ذهن‌تان است، می‌توانید در بخش نظرات همین مقاله از ما بپرسید.
سلام آقای دکتر
من افتادگی شانه دارم و برای افتادگی شانه حرکات کشیشی انجام میدادم که بعد از حرکت دو انگشت میانی ام کم بی حس شد
و حالا با آن دست خود مشکل ندارم وزن بالا کرده میتوانم مگر کمی بی حس است
باید چی کار کنم؟