لگن درد؛ معرفی 10 نشانه مربوط به درد لگن و 10 راه تشخیص
لگن درد معضل رایجی است و برای تشخیص علت آن، ابتدا باید محل دقیق درد مشخص شود. لگن درد در زنان شایع‌تر است و درد آن گاهی تا کشاله ران هم کشیده می‌شود. در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب می‌خواهیم شما را با علل، عوامل و درمان‌های لگن درد آشنا کنیم.
آشنایی با معضل لگن درد
لگن درد به هر نوع درد پیرامون یا درون مفصل لگن یا ران اطلاق می‌شود. به زبان ساده، اگر زیر ناف و بالای پاها درد دارید، درد لگن محسوب می‌شود که می‌تواند ناشی از عوامل زیادی باشد.
شاید نشانه مشکلی جدی یا بیماری‌های مفصلی نباشد، احتمال دارد علامت بارداری باشد یا احتمالا یک اختلال گوارشی یا یک علامت خطر است که باید به بیمارستان بروید. درد لگن در زمره آزاردهنده‌ترین دردهای دستگاه اسکلتی عضلانی بدن انسان قرار دارد.
بیشتر بخوانید: 14 درمان درد لگن در زنان؛ از جراحی لاپاروسکوپی و هیسترکتومی تا توانبخشی و درمان خانگی
یکی از سوال‌هایی که در ذهن بسیاری از خانم‌ها مطرح می‌شود این است که لگن درد نشانه چه بیماری می‌تواند باشد؟ درد لگن یکی از نشانه‌های عارضه‌هایی نظیر اندومتریوز فیبروم، بارداری خارج رحمی یا سرطان است.
به طور کلی علل ایجاد لگن درد، متنوع هستند و بنابراین لزوما دلیل ایجاد آن یک بیماری خطرناک یا نگران‌کننده نیست.
بیشتر بخوانید: درمان کج گردنی؛ از کشش عضلات،جراحی تا فیزیوتراپی و کایروپراکتیک
نکات مهم درباره لگن درد
درد لگن می‌تواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد و شاید ناشی از عفونت، ناهنجاری در اندام‌های داخلی یا درد استخوان‌های لگن باشد. در زنان، درد لگن احتمالا مربوط به دستگاه تناسلی باشد. درمان بستگی به علت دارد.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی تعویض مفصل لگن و 4 مرحله اثر گذار توانبخشی لگن و ران
لگن درد می‌تواند ناشی از علل دیگر باشد. درد لگن احتمال دارد که نشانه عفونت باشد یا امکان دارد که از درد در استخوان لگن یا اندام‌های داخلی غیر از بخش‌های تولید مثلی ناشی شود.
با این حال همان‌طور که گفتیم در زنان، درد لگن می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل در یکی از اندام‌های تناسلی در ناحیه لگن یعنی رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، دهانه رحم یا واژن باشد.
بیشتر بخوانید: درمان گردن درد طب سنتی و خلاصی از آرتروز گردن
علل لگن درد
علل احتمالی درد لگن در مردان و زنان عبارتند از:
- آپاندیسیت
- اختلالات مثانه مانند عفونت ادراری
- بیماری‌های منتقله از راه جنسی
- عفونت کلیه یا سنگ کلیه
- اختلالات روده‌ای مانند سندروم روده تحریک‌پذیر، دیورتیکولیت یا کولیت
- مشکلات اعصاب ستون فقرات
- فتق
- اختلالات لگن مانند سفتی و اسپاسم عضلات لگن
- شکستگی استخوان لگن
- مشکلات روانی
- سیستیت بینابینی (IC)
در ادامه برخی از این علل که نیاز به توضیح بیشتری دارند را تشریح خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: ۸ ورزش برای پای ضربدری تمریناتی برای درمان ژنووالگوم
آپاندیسیت
اگر شخص درد شدیدی در قسمت پایین سمت راست شکم دارد، استفراغ می‌کند و تب داشته باشد، شاید آپاندیسیت باشد. اگر فرد این علائم را داشته باشد، باید به اورژانس مراجعه کند.
آپاندیس عفونی شاید نیاز به جراحی داشته باشد زیرا اگر بترکد، می‌تواند عفونت را داخل بدن پخش کند. این اتفاق ممکن است عوارض جدی ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: 3 درمان در رفتگی لگن؛ نجات مفصلی که وزن بدن ما را تحمل می‌کند
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
اگر شخصی درد شکم، گرفتگی عضلات، نفخ و اسهال یا یبوست داشته باشد که مدام عود می‌کند، برای پی بردن به مشکل باید به پزشک مراجعه کند. این موارد می‌تواند علائم سندرم روده تحریک‌پذیر باشد که گاهی اوقات کولون اسپاستیک نامیده می‌شود.
پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث این بیماری می‌شود. تغییرات رژیم غذایی، مدیریت استرس و داروها شاید کمک کننده باشد.
بیشتر بخوانید: درمان سندروم روده تحریک پذیر؛ راه‌هایی برای کاهش درد و دل‌پیچه
عفونت مجاری ادراری
آیا مجبورید اغلب ادرار کنید یا وقتی این کار را می‌کنید درد دارید؟ یا احساس می‌کنید که مثانه‌تان پر است؟ شاید عفونت ادراری باشد. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که میکروب‌ها وارد دستگاه ادراری شما شوند.
درمان سریع آن می‌تواند از جدی شدنش جلوگیری کند. اما اگر به کلیه‌ها سرایت کند، می‌تواند آسیب جدی ایجاد کند. علائم عفونت کلیه عبارتند از تب، حالت تهوع، استفراغ و درد در یک طرف کمر.
بیشتر بخوانید: درمان عفونت ادراری در زنان؛ از مصرف آنتی‌بیوتیک تا شیوه‌های خانگی
سنگ کلیه
سنگ‌های کلیه از نمک و مواد معدنی تشکیل شده‌اند که بدن شما سعی می‌کند از طریق ادرار از شر آن‌ها خلاص شود. آن‌ها می‌توانند به کوچکی یک دانه شن یا به بزرگی یک توپ گلف باشند.
شاید ادرار شما در اثر خون، صورتی یا قرمز شود. اگر فکر می‌کنید سنگ کلیه دارید به پزشک مراجعه کنید. بیشتر آن‌ها خود به خود از سیستم ادراری شما خارج می‌شوند اما برخی نیاز به درمان دارند.
حتی اگر آن‌ها به خودی خود دفع نشوند، پزشک می‌تواند با داروهای ضددرد کمک کند و به شما می‌گوید که مقدار زیادی آب بنوشید.
بیشتر بخوانید: درمان سنگ کلیه؛ از آشامیدن آب و مصرف مسکن تا درمان‌های تهاجمی
سیستیت بینابینی (IC)
این بیماری باعث درد مداوم می‌شود و مربوط به التهاب مثانه است. سیستیت بینابینی بیشتر در زنان 30 و 40 ساله دیده می‌شود. پزشکان مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می‌افتد.
افراد مبتلا به این عارضه شاید نیاز به ادرار کردن چند ساعت یک بار داشته باشند. همچنین احتمالا فشار بالای ناحیه شرمگاهی، درد هنگام ادرار کردن و درد در حین رابطه جنسی احساس کنند.
اگرچه این اختلال می‌تواند یک بیماری طولانی‌مدت باشد، اما راه‌هایی برای کاهش علائم و جلوگیری از عود وجود دارد.
بیشتر بخوانید: 6 درمان انحراف چشم؛ معرفی همه راه‌های رفع استرابیسم
سندرم احتقان لگن
همه ما رگ‌های واریسی در پاها را دیده‌ایم، گاهی اوقات شاید در لگن نیز این شرایط اتفاق بیفتد. هنگامی که خون در رگ‌ها برمی‌گردد، آن‌ها متورم و دردناک می‌شوند.
این پدیده به عنوان سندرم احتقان لگن شناخته می‌شود. این بیماری، وضعیتی است که تشخیص و درمان آن دشوار خواهد بود. وقتی می‌نشینید، درد شدیدتری خواهید داشت.
دراز کشیدن شاید احساس بهتری ایجاد کند. اما از آنجایی که بهترین درمان هنوز مشخص نیست، باید با پزشک خود کار کنید تا بدانید چه گزینه‌هایی وجود دارد و آنچه برای شما مفید است، را بیابید.
بیشتر بخوانید: ۱۴ درمان خانگی آرتروز شانه؛ نجات مفصلی پرکار در منزل
بافت اسکار
اگر جراحی یا عفونت داشته‌اید، شاید درد مداومی احساس کنید. بافت‌های اسکار، بین اندام‌ها یا ساختارهایی تشکیل می‌شوند که قرار نیست به هم متصل شوند.
تشکیل این بافت‌های اضافه، بسته به جایی که هستند، می‌تواند باعث درد و سایر مشکلات شود. در برخی موارد، احتمالا برای خلاص شدن از شر آن‌ها به یک روش درمان لگن درد یا جراحی نیاز داشته باشید.
بیشتر بخوانید: 3 درمان در رفتگی لگن؛ نجات مفصلی که وزن بدن ما را تحمل می‌کند
لگن درد مزمن
اگر دردی دارید که حداقل 6 ماه طول بکشد، مزمن در نظر گرفته می‌شود. احتمالا آن‌قدر بد باشد که خواب، شغل یا روابط شما را مختل کند. در این صورت، به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر شرایطی که ایجاد می‌شود، با درما، بهتر خواهد شد. گاهی اوقات حتی پس از آزمایش‌های زیاد، علت لگن درد یک راز باقی می‌ماند. اما پزشک همچنان می‌تواند به شما کمک کند تا راه‌هایی برای احساس بهتر پیدا کنید.
بیشتر بخوانید: لگن درد مردان بیانگر مشکل در اندام‌های تناسلی + 15 علت
علل لگن درد زنان
- بارداری
- حاملگی خارج رحمی
- سقط جنین
- بیماری التهابی لگن
- تخمک‌گذاری
- گرفتگی‌های قاعدگی
- کیست تخمدان یا سایر اختلالات تخمدان
- فیبروم‌ها
- اندومتریوز
- سرطان دهانه رحم یا تخمدان
- بیماری‌های منتقله از راه جنسی
- افتادگی لگن
در ادامه برخی از این علل که نیاز به توضیح بیشتری دارند را تشریح خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: درمان درد لگن بارداری و شناسایی 9 عامل اصلی لگن درد
درد تخمک‌گذاری یا تخمک‌گذاری دردناک
آیا تا به حال احساس دردناکی بین دوره‌های قاعدگی کرده‌اید؟ شاید احساس کنید که تخمدان‌تان، تخمک‌گذاری می‌کند. در این اختلال، تخمدان یک تخمک همراه با مقداری مایع و خون آزاد می‌کند.
این عارضه، mittelschmerz نامیده می‌شود که در زبان آلمانی به معنای درد میانه یا درد در میانه است. این نام‌گذاری به این دلیل است که در اواسط چرخه ماهانه اتفاق می‌افتد. درد شاید ماه به ماه تغییر کند. مضر نیست و معمولا در عرض چند ساعت از بین می‌رود.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی پا درد و روش های ساده تسکین درد پا
دردهای قاعدگی
معمولا می‌توانید این گرفتگی‌ها را در قسمت پایین شکم یا کمر خود احساس کنید. این دردها یک تا 3 روز طول می‌کشند. هر ماه، رحم پوششی از بافت ایجاد می‌کند. اینجا است که جنین می‌تواند لانه‌گزینی و رشد کند.
اگر باردار نشوید، پوشش داخلی آن در طول دوره قاعدگی فرو می‌ریزد و ریزش می‌کند. هنگامی که رحم سفت می‌شود تا آن را بیرون بیاورد، دچار گرفتگی می‌شوید.
برای تسکین درد، پد گرم‌کننده و مسکن‌های بدون نسخه را امتحان کنید. ورزش و آرامش نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. همچنین می‌توانید در مورد درد با پزشک خود صحبت کنید. برخی از قرص‌های ضدبارداری یا داروهای ضدافسردگی هم شاید کمک کنند.
بیشتر بخوانید: درمان پا درد؛ از داروهای ضدالتهابی،کیسه‌های یخ و کفش طبی
حاملگی خارج رحمی
این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که جنین در جایی خارج از رحم لانه‌گزینی می‌کند و شروع به رشد خواهد کرد. این معضل معمولا در لوله‌های فالوپ اتفاق می‌افتد.
درد یا گرفتگی شدید لگن (به ویژه در یک طرف)، خونریزی واژینال، حالت تهوع و سرگیجه از علائم این عارضه هستند. در این حالت، فورا کمک پزشکی دریافت کنید. این یک وضعیت اورژانسی تهدیدکننده زندگی است.
بیشتر بخوانید: بارداری خارج از رحم برای مادر خطرناک است؟
بیماری‌های منتقله از راه جنسی
درد لگن علامت هشداردهنده برخی از بیماری‌های مقاربتی است. دو مورد از شایع‌ترین آن‌ها، کلامیدیا و سوزاک هستند. در بسیاری از مواقع، شخص همزمان به این دو بیماری مبتلا می‌شود.
آن‌ها همیشه علائم ایجاد نمی‌کنند. اما وقتی نشانه‌ها ایجاد می‌شوند، شاید هنگام ادرار کردن، درد، خونریزی بین قاعدگی و ترشحات غیرطبیعی واژن داشته باشید. در این شرایط باید به پزشک خود مراجعه کنید. همچنین مهم است که همسر خود را بررسی و تحت درمان قراردهید تا عفونت منتقل نشود.
بیشتر بخوانید: درمان سوزاک؛ از اندام‌های تناسلی تا گلو و چشم
بیماری التهابی لگن
این یکی از عوارض بیماری‌های مقاربتی است. این عامل جزء موارد قابل پیشگیری ناباروری در زنان است. بیماری التهابی لگن می‌تواند باعث آسیب دائمی به رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ شود.
درد شکم، تب، ترشحات غیرطبیعی واژن و درد در حین رابطه جنسی یا ادرار می‌تواند از علائم باشد. برای جلوگیری از آسیب، فورا آن را درمان کنید. این اختلال با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.
در موارد شدید، شاید نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشید. همسر خود را نیز تحت درمان قرار دهید.
بیشتر بخوانید: پا درد، شناخت 16 دلیل و بررسی 10 روش درمان خانگی درد پا
کیست‌های تخمدان
تخمدان‌ها هنگام تخمک‌گذاری تخمک را آزاد می‌کنند. گاهی اوقات یک فولیکول برای آزاد کردن تخمک باز نمی‌شود یا بعد از این کار دوباره بسته می‌شود و با مایع متورم خواهد شد.
این پدیده باعث ایجاد کیست تخمدان می‌شود. آن‌ها معمولا بی ضرر هستند و خود به خود از بین می‌روند. اما شاید باعث درد لگن، فشار، تورم و نفخ شوند. اگر کیست بترکد یا بپیچد، می‌تواند باعث درد ناگهانی و شدید شود و شما را به اورژانس بفرستد.
پزشکان می‌توانند آن‌ها را در طول معاینه لگن یا سونوگرافی تشخیص دهند.
بیشتر بخوانید: 11درمان خانگی کیست تخمدان؛ خودتان می‌توانید کیست‌ها را نابود کنید؟
فیبروئید رحم
فیبروئید روی دیواره رحم یا داخل آن رشد می‌کند. در حالی که گاهی اوقات آن‌ها را تومورهای فیبروم می‌نامند، اما سرطانی نیستند. فیبروم در زنان 30 تا 40 ساله شایع است و معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کنند.
با این وجود، برخی از زنان شاید فشار در ناحیه شکم، کمردرد، پریودهای سنگین، رابطه جنسی دردناک یا مشکل باردار شدن داشته باشند. اگر به درمان‌هایی برای کوچک کردن یا حذف آن‌ها نیاز دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
بیشتر بخوانید:اگر فیبروم رحمی شما را نگران کرده است، این مطلب را بخوانید
اندومتریوز
در برخی از زنان، بافتی در خارج از رحم رشد می‌کند که شبیه بافتی است که رحم را می‌پوشاند. این پدیده می‌تواند در تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، مثانه، روده‌ها و سایر قسمت‌های بدن اتفاق بیفتد.
وقتی که زمان پریود شما فرا می‌رسد، این توده‌ها تجزیه می‌شوند. اما بافت آن‌ها راهی برای خروج از بدن ندارد. این اتفاق به ندرت خطرناک است، اما گاهی می‌تواند باعث ایجاد درد و بافت اسکار (مجموعه‌ای از سلول‌ها و کلاژن که محل آسیب را می‌پوشاند) شود که احتمالا باردار شدن را سخت کند.
چندین گزینه درمانی وجود دارد. داروهای ضددرد، قرص‌های ضدبارداری، هورمون‌هایی برای توقف پریود، جراحی با برش‌های کوچک و حتی هیسترکتومی (بیرون آوردن رحم) گزینه‌های درمان این نوع لگن درد هستند.
بیشتر بخوانید:درد لگن در زنان چیست و چه عواملی در بروز آن دخیل است؟
افتادگی لگن
با افزایش سن، شاید این اتفاق بیفتد؛ در این حالت مثانه یا رحم در موقعیت پایین‌تری قرار می گیرند. این شرایط معمولا یک مشکل جدی برای سلامتی نیست اما می‌تواند ناراحت‌کننده باشد.
شاید روی دیواره واژن فشاری احساس کنید یا قسمت پایین شکم شما احساس پر بودن کند. همچنین احتمالا احساس ناراحتی در کشاله ران یا کمر ایجاد کند و رابطه جنسی را آزاردهنده کند.
تمرینات ویژه مانند کگل (ورزشی برای انقباض عضلات کف لگن) یا جراحی احتمال دارد که کمک‌کننده باشد.
بیشتر بخوانید: درد استخوان دنبالچه؛ نگاهی به 11 نشانه کوکسیدینیا +7 علت
ولوودینیا
آیا هنگام دوچرخه سواری یا رابطه جنسی درد دارید؟ اگر اطراف دهانه واژن شما می‌سوزد، نیش می‌زند یا ضربان دارد، شاید نشانه‌های عارضه ولوودینیا باشد. علائم می‌توانند ادامه داشته باشند یا بیایند و بروند.
قبل از تشخیص این موضوع، پزشک سایر علل را رد یا تایید می‌کند. این اختلال ناشی از عفونت نیست. گزینه‌های درمانی از دارو تا فیزیوتراپی متغیر است.
بیشتر بخوانید: درمان پا درد کودکان؛ معرفی همه راه‌های رفع درد پای خردسالان در خانه
رابطه جنسی دردناک
این مشکل می‌تواند به دلایل زیادی ایجاد شود. اکثر آن‌ها قابل درمان هستند. شاید عفونت واژن باشد یا فقط نیاز به استفاده از ژل‌ها روان‌کننده داشته باشید. گاهی اوقات درد بعد از درمان معضلات جنسی، بهتر می‌شود.
علائم لگن درد
بسیاری از علائم می‌تواند مربوط به درد لگن باشد. برخی از این علائم عبارتند از:
- درد قاعدگی
- خونریزی واژینال، لکه بینی یا ترشح
- ادرار دردناک یا مشکل در ادرار کردن
- یبوست یا اسهال
- نفخ یا گاز
- خون با اجابت مزاج دیده شود
- درد هنگام مقاربت
- تب یا لرز
- درد در ناحیه لگن
- درد در ناحیه کشاله ران
بیشتر بخوانید: درمان صافی کف پا؛ ارائه بهترین روش‌ها برای بازگرداندن قوس طبیعی پا
تشخیص لگن درد
هنگام تشخیص علت درد لگن، پزشک علائم و سابقه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند. یک معاینه فیزیکی یا آزمایشات دیگر نیز شاید به تشخیص علت درد لگن کمک کند.
آزمایش خاص انجام شده به بحث با پزشک و همچنین معاینه شما بستگی دارد. برخی از ابزارهای تشخیصی احتمالا شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون و ادرار
- تست‌های بارداری در زنان در سنین باروری
- کشت واژن یا آلت تناسلی برای بررسی بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا
- آزمایش اشعه ایکس از شکم و لگن
- لاپاراسکوپی تشخیصی (روشی که امکان مشاهده مستقیم ساختارهای لگن و شکم را فراهم می‌کند)
- هیستروسکوپی (روشی برای بررسی رحم)
- آزمایش گایاک مدفوع (بررسی نمونه مدفوع از نظر وجود خون میکروسکوپی)
- آندوسکوپی تحتانی مانند کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی (قرار دادن یک لوله دارای نور برای بررسی داخل رکتوم و کولون)
- اولتراسوند (آزمایشی که از امواج صوتی برای ارائه تصاویری از اندام‌های داخلی استفاده می‌کند)
- سی تی اسکن شکم و لگن (اسکنی که از اشعه ایکس و کامپیوتر برای تولید تصاویر مقطعی از بدن استفاده می‌کند)
بیشتر بخوانید: ورم ساق پا یا ادم؛ تجمع مایعات و التهاب در بدن
درمان لگن درد
درمان درد لگن بسته به علت، شدت درد و تعداد دفعات بروز درد متفاوت است. گاهی اوقات درد لگن در صورت لزوم با داروها از جمله آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.
اگر درد ناشی از مشکل در یکی از اندام‌های لگنی باشد، درمان شاید شامل جراحی یا سایر روش‌ها شود. فیزیوتراپی در برخی موارد می‌تواند فواید بسیاری ارائه دهد.
همچنین از آنجایی که زندگی با درد مزمن لگن می‌تواند استرس‌زا و ناراحت‌کننده باشد، مطالعات نشان داده‌اند که در بسیاری از موارد کار با یک مشاور، روان‌شناس یا روان‌پزشک آموزش دیده سودمند است. پزشک می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد درمان‌های مختلف برای لگن درد ارائه دهد.
بیشتر بخوانید: 8 علت درد کف پا از خار پاشنه تا متاتارسالژی،نوروپاتی محیطی و نوروما
یادداشت پایانی در ارتباط با لگن درد
لگن درد می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل در یکی از اندام‌های تناسلی در ناحیه لگن زنان باشد. اگرچه لگن درد اغلب به درد در ناحیه اندام‌های تناسلی داخلی زنان اشاره دارد، اما می‌تواند در هر دو جنس دیده شود.