تالاسمی بیماری ارثی خونی با 3 روش درمانی تخصصی
تالاسمی از جمله بیماریهای وراثتی است که کودکان از والدین خود به ارث میبرند. این بیماری خونی در صورتی ایجاد میشود که هموگلوبین که بخش مهم و موثر گلبولهای قرمز است، به اندازه کافی یا درست تولید نشود.
همانطور که میدانید گلبولهای قرمز وظیفه اکسیژنرسانی به بافتها و اندامهای مختلف بدن را بر عهده دارند. در صورتی که بخشی از این گلبولها ناقص باشد یا کم تولید شود، اکسیژنرسانی درست انجام نمیشود.
نکته مهم دیگر در مورد تالاسمی انواع مختلف آن است که بر حسب شدت و نوع نقص در هموگلوبین به دو دسته تقسیم میشوند. ما اغلب با نوع مینور و ماژور آن آشنایی داریم که نشاندهنده میزان و شدت تالاسمی است.
در این مقاله از مجله علمی پزشکی سیوطب به بررسی علت، انواع، علائم و درمان تالاسمی خواهیم پرداخت. ما را همراهی کنید.
نگاهی کلی به موضوع این مقاله
- thalassemia بیماری خونی است که از والدین به فرزندان منتقل میشود
- این بیماری به سرعت منجر به کم خونی میشود، زیرا تعداد گلبولهای قرمز سالم در بدن کاهش پیدا میکنند
- کم خونی هم رشد کودک را کند میکند و هم بلوغ را به تاخیر میاندازد
- تالاسمی باعث کمبود اسیدفولیک در بدن میشود، پس این دسته از بیماران باید مکملهای حاوی این ویتامین را مصرف کنند
- عدم درمان این بیماری منجر به مشکلاتی در کبد، قلب و طحال میشود
بیشتر بخوانید: دیفتری؛ گلو درد شدید، تب و تورم غدد لنفاوی را جدی بگیرید
تالاسمی چیست؟
تالاسمی (thalassemia) اختلال خونی ارثی است که از والدین به فرزندان منتقل میشود. این بیماری زمانی ایجاد میشود که بدن پروتئین کافی به نام هموگلوبین که بخش مهمی از گلبولهای قرمز خون است را تولید نکند.
وقتی هموگلوبین کافی وجود نداشته باشد، گلبولهای قرمز خون به درستی کار نمیکنند و مدت زمان کوتاهتری دوام میآورند. بنابراین گلبولهای قرمز سالم کمتری در جریان خون حرکت میکنند.
بیشتر بخوانید : زخم سرد یا تبخال؛ بلای جان لب، چانه، گونه و بینی+درمان خانگی
گلبولهای قرمز اکسیژن را به تمام سلولهای بدن میرسانند. اکسیژن نوعی غذا است که سلولها برای عملکرد خود از آن استفاده میکنند. وقتی گلبولهای قرمز سالم به مقدار کافی وجود نداشته باشند، اکسیژن کافی نیز به سایر سلولهای بدن نمیرسد و باعث احساس خستگی، ضعف یا تنگی نفس در فرد میشود.
این وضعیتی است که به آن کم خونی میگویند. احتمال دارد که افراد مبتلا به تالاسمی، کم خونی خفیف یا شدید داشته باشند. کم خونی شدید به اندامها آسیب میرساند و منجر به مرگ میشود.
انواع تالاسمی
وقتی در مورد انواع مختلف این بیماری صحبت میشود، ممکن است منظور یکی از دو مورد زیر باشد:
1. بخش خاصی از هموگلوبین که تحت تاثیر قرار میگیرد (معمولا آلفا یا بتا)
هموگلوبینی که اکسیژن را به تمام سلولهای بدن میرساند از دو قسمت مختلف با نامهای آلفا و بتا ساخته شده است. در این حالت تالاسمی که آلفا یا بتا نامیده میشود به معنی این است که بخشی از هموگلوبین درست ساخته نشده است.
اگر بخش آلفا یا بتا ساخته نشده باشد، بلوکهای ساختمانی کافی برای تولید مقادیر طبیعی هموگلوبین وجود نخواهد داشت. آلفای پایین را thalassemia آلفا و بتای پایین را تالاسمی بتا مینامند.
بیشتر بخوانید: درمان عفونت ناف با ۵ روش راحت در کمتر از یک هفته
2. شدت تالاسمی
هنگامی که از کلمات مینور (جزئی) یا ماژور (عمده) استفاده میشود، منظور شدت تالاسمی است. هر کدام از این دو نوع علائم خاصی را ایجاد میکنند. به این صورت که:
- مینور: اغلب افرادی که این نمونه بیماری را دارند هیچ گونه علائمی نشان نمیدهند و فقط کم خونی خفیف دارند
- ماژور: این دسته از افراد علائم شدیدی دارند و به صورت پیوسته باید به آنها خون تزریق شود
بیشتر بخوانید : سرطان ریه، یک بیماری خاموش اما خطرناک با ۵ راه تشخیص
نحوه انتقال این بیماری از والدین به فرزندان
thalassemia بیماری است که از والدین به فرزندان مانند رنگ مو و ساختار بدن منتقل میشود. نوع thalassemia که کودک به آن مبتلا میشود به تعداد و نوع صفاتی که از والدین به او میرسد بستگی دارد. به عنوان مثال اگر پدر و مادر هر دو صفت تالاسمی بتا را داشته باشند، فرزند آنها به تالاسمی بتا ماژور مبتلا میشود.
در صورتی که اگر یکی از آنها مثلا پدر، صفت بتا داشته باشد و مادر سالم باشد، کودک دچار تالاسمی بتا مینور خواهد شد.
بیشتر بخوانید : ۸ درمان آلرژی فصلی برای رفع خطرات نهفته در واکنش های آلرژیک
توجه داشته باشید که داشتن یک ویژگی تالاسمی به این معنی است که بیمار علائمی ندارد، اما احتمال دارد این ویژگی را به فرزندان خود منتقل کند و خطر ابتلا به thalassemia را در آنها افزایش دهد.
گاهی اوقات انواع مختلف این بیماری را با نامهای دیگری مانند Constant Spring، کم خونی کولی (Cooley’s Anemia) یا هموگلوبین Bart hydrops fetalis میشناسند. این نامها مختص بعضی از تالاسمیها هستند، به عنوان مثال، آنمی کولی همان بتا تالاسمی ماژور است.
بیشتر بخوانید : آزمایش انعقاد خون چرا باید انجام شود؟+تفسیر آزمایش
علل ایجاد این بیماری چیست؟
تالاسمی ناشی از جهش در DNA سلولهایی است که هموگلوبین را میسازند؛ مادهای در گلبولهای قرمز خون که اکسیژن را در سراسر بدن حمل میکند. جهشهای مرتبط با thalassemia از والدین به فرزندان منتقل میشوند.
مولکولهای هموگلوبین از زنجیرههایی به نام زنجیرههای آلفا و بتا ساخته شدهاند که تحت تاثیر جهشهایی قرار میگیرند. در تالاسمی، تولید زنجیرههای آلفا یا بتا کاهش مییابد که این فرآیند منجر به آلفا یا بتا thalassemia میشود.
در thalassemia آلفا، شدت این بیماری بستگی به تعداد جهشهای ژنی دارد که از والدین به فرزندان به ارث میرسد. هر چه ژنهای جهش یافته بیشتر باشند، thalassemia شدیدتر است. این در حالی است که در نمونه تالاسمی بتا، شدت بیماری بستگی به این دارد که کدام قسمت از مولکول هموگلوبین تحت تاثیر قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: بیماری های خود ایمنی؛ ۱۵ نمونه حمله به خودی توسط سیستم ایمنی بدن!
علت ابتلا به تالاسمی آلفا
چهار ژن در ساخت زنجیره هموگلوبین آلفا نقش دارند که هر کدام از والدین دو عدد از این ژنها را به کودک خود منتقل میکنند. احتمال دارد جهش در یک مورد یا هر چهار نمونه ژن رخ دهید که در این حالت:
- یک ژن جهش یافته: کودک هیچ علامت یا نشانهای از تالاسمی نخواهد داشت، اما ناقل این بیماری است و میتواند آن را به فرزندان خود منتقل کند
- دو ژن جهش یافته: علائم و نشانههای thalassemia بیمار، خفیف خواهد بود. این وضعیت را thalassemia آلفا مینور مینامند
- سه ژن جهش یافته: علائم و نشانهها از متوسط تا شدید متغیر خواهند بود
- چهار ژن جهش یافته: به ارث بردن چهار ژن جهش یافته نادر است و معمولا منجر به مردهزایی میشود. نوزادانی که با این عارضه به دنیا میآیند اغلب مدت کوتاهی پس از تولد میمیرند یا نیاز به تزریق خون مادامالعمر دارند. در موارد نادر کودکی که با این عارضه متولد میشود، با تزریق خون و پیوند سلولهای بنیادی درمان میشود
بیشتر بخوانید: انواع بیماری های عفونی و ۳ راهکار مصونیت در برابر این بیماریها
علل ابتلا به تالاسمی بتا
دو ژن در ساخت زنجیره بتا هموگلوبین نقش دارند که هر کدام از یکی از والدین کودک به ارث میرسند. در این حالت اگر:
- یک ژن جهش یافته به کودک به ارث برسد: علائم و نشانههای خفیفی ایجاد میشود و به این وضعیت تالاسمی بتا مینور میگویند
- دو ژن جهش یافته: علائم و نشانهها از متوسط تا شدید متغیر خواهند بود. این بیماری تالاسمی ماژور یا کم خونی کولی نامیده میشود
نوزادانی که با دو ژن معیوب هموگلوبین بتا متولد میشوند معمولا در بدو تولد سالم هستند؛ اما در دو سال اول زندگی علائم و نشانههایی از خود بروز میدهند. باید اضافه کرد که نوع خفیفتر thalassemia وجود دارد که محققین به آن تالاسمی اینترمدیا (intermedia) میگویند که ناشی از دو ژن جهش یافته است.
بیشتر بخوانید: درمان تبخال دهان با ۱۵ روش برای خشک شدن سریع تاولهای تبخال
رابطه thalassemia و کم خونی
thalassemia به سرعت منجر به کم خونی میشود، زیرا تعداد گلبولهای قرمز سالم در بدن کاهش پیدا میکنند. در این حالت بدن با کمبود اکسیژن در حال انتقال به بافتها و اندامها دچار میشود. از آنجایی که گلبولهای قرمز خون مسئول رساندن اکسیژن هستند، کاهش تعداد این سلولها به این معنی است که اکسیژن کافی در بدن وجود ندارد.
علائم کم خونی خفیف تا شدید عبارتند از:
- سرگیجه
- خستگی
- تحریکپذیری
- تنگی نفس
- ضعف
بیشتر بخوانید: هپاتیت C را جدی بگیرید؛ خطر ابتلا به سیروز و سرطان کبد
علائم تالاسمی چیست؟
همانطور که گفته شد انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد که علائم و نشانههای هر کدام با دیگری متفاوت هستند. معمولا افرادی که تالاسمی مینور دارند، علائمی از این بیماری را ندارند و زندگی طبیعی خواهند داشت. در حالی که علائم و نشانههای thalassemia ماژور عبارتند از:
- خستگی
- ضعف
- پوست رنگ پریده یا مایل به زرد
- ناهنجاریهای استخوانی صورت
- رشد آهسته
- تورم شکم
- ادرار تیره
برخی از نوزادان علائم و نشانههای تالاسمی را در بدو تولد نشان میدهند؛ در صورتی که برخی دیگر علائم این بیماری را از سال دوم زندگی تجربه میکنند.
بیشتر بخوانید : سینوزیت مزمن؛ علائم، تشخیص و راهکارهای خانگی برای درمان
تلاسمی چگونه تشخیص داده میشود؟
اکثر کودکان مبتلا به تالاسمی متوسط تا شدید علائم و نشانهها را در دو سال اول زندگی خود نشان میدهند. اگر پزشک مشکوک به thalassemia کودکی باشد با آزمایش خون میتواند آن را تایید کند.
آزمایش خون تعداد گلبولهای قرمز و ناهنجاریهای اندازه، شکل یا رنگ را نشان میدهد. همچنین از این آزمایش میتوان برای تجزیه و تحلیل DNA جهت جستجوی ژنهای جهش یافته استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: کم خونی یا آنمی؛ بیماری شایع در کودکی و بزرگسالی را بشناسید و درمان کنید
آزمایشات قبل از تولد
در مواردی امکان دارد که پزشکان برای بررسی وضعیت جنین مشکوک به تالاسمی، آزمایش خون را برای تعیین نوع و شدت این بیماری قبل از تولد انجام دهند. آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص thalassemia در جنین عبارتند از:
- نمونهبرداری از پرزهای جفتی
این آزمایش معمولا در هفته یازدهم بارداری انجام میشود و شامل برداشتن یک قطعه کوچک از جفت برای ارزیابی است.
- آمنیوسنتز
معمولا در هفته شانزدهم بارداری انجام میشود و شامل بررسی نمونهای از مایعی است که جنین را احاطه کرده است.
بیشتر بخوانید: کاهش پلاکت خون و ارتباط آن با کرونا ویروس + ۹ علت ترومبوسیتوپنی
آیا میتوان از ابتلا به تالاسمی جلوگیری کرد؟
در بیشتر موارد نمیتوان از ابتلا به تالاسمی پیشگیری کرد؛ زیرا این بیماری از والدین به فرزندان به ارث میرسد. تنها در صورتی امکان جلوگری از تولد کودک مبتلا به تالاسمی ماژور وجود دارد که والدین قبل از ازدواج تستهای ژنتیک و آزمایش خون بدهند تا از نقص ژنتیکی یا کم خونی خود آگاهی داشته باشند.
همچنین نوعی فناوری تشخیص جهشهای ژنتیکی در لقاح آزمایشگاهی غربالگری وجود دارد که قادر است جهش ژنتیکی در جنین را شناسایی کند. در این حالات امکان کمک به داشتن بچه سالم در افراد مبتلا به تالاسمی یا ناقلان ژن معیوب هموگلوبین وجود دارد.
این روش شامل بازیابی تخمکهای بالغ و لقاح آنها با اسپرم در آزمایشگاه است. جنینها از نظر ژنهای معیوب آزمایش میشوند و فقط آنهایی که نقص ژنتیکی ندارند در رحم کاشته خواهند شد.
بیشتر بخوانید: برونشیت یک بیماری تنفسی شایع در بین افراد مختلف، حتی کودکان
آیا تالاسمی درمان دارد؟
اشکال خفیف thalassemia مینور نیازی به درمان ندارند؛ زیرا علائم و مشکل خاصی ایجاد نمیکنند و حتی در مواردی خود بیمار از آن آگاهی ندارد. این در حالی است که تالاسمی متوسط تا شدید به درمان نیاز دارد و درمان آن شامل موارد زیر است:
بیشتر بخوانید: کزاز و عوارض تهدید کننده آن برای زندگی + ۵ مرحله مهم
انتقال خون مکرر
اشکال شدید تالاسمی اغلب به تزریق خون به صورت مکرر– هر چند هفته یکبار- نیاز دارند. با گذشت زمان این تزریقات مکرر باعث تجمع آهن در خون آنها میشود که به قلب، کبد و سایر اندامها آسیب میرساند.
کیلات درمانی (Chelation therapy)
از کیلات درمانی (Chelation therapy) برای حذف آهن اضافی در خون که در نتیجه تزریقات مکرر در بدن به وجود میآید، استفاده میکنند. برخی از افراد مبتلا به تالاسمی که به تزریق مرتب خون نیاز ندارند نیز به حذف آهن اضافی نیاز دارند؛ زیرا خود این بیماری باعث افزایش میزان آهن در بدن میشود.
امکان دارد که بیمار برای کمک به خلاص شدن از شر آهن اضافی بدن خود نیاز به مصرف داروهای خوراکی مانند دفراسیروکس (deferasirox) یا دفریپرون (deferiprone) داشته باشد. داروی دیگری به نام دفروکسامین (deferoxamine) نیز وجود دارد که به صورت تزریق عضلانی برای بیمار تجویز میشود.
بیشتر بخوانید : بیماری لوپوس؛ از علائم پوستی تا آسیب به مفاصل، کلیه، مغز، قلب و ریه
پیوند سلولهای بنیادی، راهی برای درمان تالاسمی ماژور
به این روش پیوند مغز استخوان نیز میگویند که در مواردی گزینه درمانی موثری برای بیماران است. گاهی این درمان باعث میشود که نیاز مادامالعمر به تزریق خون و مصرف داروهایی برای کنترل اضافه بار آهن در کودکان مبتلا به این بیماری برطرف شود.
این روش شامل دریافت و تزریق سلولهای بنیادی از اهداکننده سازگار، معمولا خواهر یا برادر به بیمار است.
بیشتر بخوانید: ذات الریه یا پنومونی؛ از علائم خطرناک تا درمانهای خانگی سینه پهلو
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
بیماران میتوانند با پیروی از برنامه درمانی و سبک زندگی سالم به مدیریت بیماری خود کمک کنند. اقداماتی که این افراد میتوانند انجام دهند عبارتند از:
- عدم مصرف مکملهای آهن (با مشورت پزشک)
به طور معمول پزشکان توصیه میکنند که افرادی که دچار تالاسمی هستند از مصرف ویتامینها یا سایر مکملهایی که حاوی آهن هستند خودداری کنند.
بیشتر بخوانید: تعریق شبانه در فصول مختلف زنگ خطری برای حضور بیماریهای دیگر
- رعایت رژیم غذایی سالم
تغذیه سالم به بیماران کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشند و انرژی خود را افزایش دهند. پزشک همچنین ممکن است مکمل اسید فولیک را برای کمک به بدن در ساخت گلبولهای قرمز جدید توصیه کند.
- حفظ سلامت استخوانها
به بیماران مبتلا به تالاسمی گفته میشود که رژیم غذایی حاوی مقادیر مناسبی از کلسیم و ویتامین D داشته باشند. این دو ماده در سلامت استخوانها نقش کلیدی دارند.
- جلوگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی
برای جلوگیری از ابتلا به بیماریها عفونی به صورت مرتب دستهای خود را بشویید و از افراد مبتلا به بیماریهای عفونی و واگیردار دوری کنید. این موضوع در مواقعی که بیمار طحال خود را برداشته است، بسیار مهم است.
- تزریق واکسن بیماریهای عفونی خونی
تزریق واکسن مننژیت، ذاتالریه، هپاتیت B و آنفولانزا برای پیشگیری از ابتلا به این بیماریها در افراد مبتلا به تالاسمی بسیار مهم و موثر است.
بیشتر بخوانید: ۱۲ درمان خانگی زخم دهان و رهایی از دردهای آزار دهنده
رژیم غذایی برای افراد مبتلا به تالاسمی
رژیم غذایی کم چرب و گیاهی بهترین انتخاب برای اکثر افراد از جمله مبتلایان به تالاسمی است. با این حال اگر سطح آهن خون بیمار بالا باشد، امکان دارد که لازم شود از مصرف غذاهای غنی از آهن خودداری کند. ماهی و گوشت سرشار از آهن هستند، بنابراین این دسته از بیماران باید مصرف این مواد غذایی را محدود کنند.
در مواردی پزشکان پیشنهاد میدهند که بیماران مبتلا به thalassemia با سطح آهن بالا از خوردن مواد غذایی غنی شده با آهن مانند نانها، غلات و آب میوه پرهیز کنند.
بیشتر بخوانید: هپاتیت ب و مرگ خاموش
گفتنی است که تالاسمی باعث کمبود اسیدفولیک (فولات) در بدن میشود. این نمونه از ویتامین B به طور طبیعی در غذاهایی مانند سبزیجات با برگ بزرگ و تیره و حبوبات یافت میشود و برای جلوگیری از اثرات سطوح بالای آهن و محافظت از گلبولهای قرمز ضروری است.
افرادی که در رژیم غذایی خود میزان مناسبی از این ویتامین را دریافت نمیکنند، بهتر است از پرشک خود بخواهند تا مکملهای حاوی اسید فولیک را برای آنها تجویز کند.
بیشتر بخوانید : سرخک| علائم، عوارض و راههای پیشگیری از آن را بشناسید
تالاسمی در کودکان
از بین تمام نوزادانی که هر ساله با thalassemia به دنیا میآیند، تخمین زده میشود که 100000 نفر به نمونههای شدید این بیماری مبتلا میشوند. تشخیص سریع این بیماری در کودکان مهم است. به همین دلیل به والدینی که به تالاسمی مبتلا هستند پیشنهاد میشود که در صورت عدم مشاهده علائم در کودک خود، باز هم آزمایشاتی را برای تشخیص این بیماری در فرزندشان انجام دهند.
در صورت عدم درمان، این بیماری منجر به مشکلاتی در کبد، قلب و طحال میشود. عفونتها و نارسایی قلبی شایعترین عوارض تهدیدکننده زندگی تالاسمی در کودکان هستند. مانند بزرگسالان، کودکان مبتلا به تالاسمی شدید نیاز به تزریق مکرر خون دارند.
بیشتر بخوانید : انواع هپاتیت A تا E و بهترین روشهای پیشگیری از ابتلا
عوارض تالاسمی
عوارض این بیماری به نوع و شدت آن بستگی دارد به این صورت که عوارض تالاسمی مینور با ماژور متفاوت است. در ادامه عوارض نوع متوسط و شدید معرفی خواهد شد.
بیشتر بخوانید : آنفولانزا را با واکسیناسیون به موقع نابود کنید،تهدیدی برای کودکان و سالمندان
عوارض تالاسمی متوسط تا شدید
عوارض احتمالی نوع متوسط تا شدید عبارتند از:
-
اضافه بار آهن
افراد مبتلا به تالاسمی آهن زیادی در بدن خود دریافت میکنند، چه از این بیماری و چه از طریق تزریق مکرر خون. آهن بیش از حد به قلب، کبد و سیستم غدد درونریز آسیب میرساند که شامل غدد تولیدکننده هورمونها است که فرآیندهای بدن را تنظیم میکنند.
-
خطر ابتلا به عفونت
خطر ابتلا به عفونت در افراد مبتلا به تالاسمی افزایش مییابد. این امر به ویژه در صورتی صادق است که طحال بیمار برداشته شده باشد.
بیشتر بخوانید : عفونت ادراری | چگونه به این عفونت مبتلا نشویم؟
عوارض تالاسمی شدید
عوارضی نوع شدید این بیماری عبارتند از:
-
بدشکلی استخوانها
تالاسمی باعث انبساط مغز استخوان میشود که منجر به گشاد یا بزرگ شدن استخوانها خواهد شد. در این حالت ساختار استخوانی غیرطبیعی، به ویژه در صورت و جمجمه ایجاد میشود. انبساط مغز استخوان همچنین استخوانها را نازک و شکننده میکند و احتمال شکستگی آنها را افزایش میدهد.
-
طحال بزرگ شده
طحال به بدن کمک میکند تا با عفونتها مبارزه کند و مواد ناخواسته مانند سلولهای خونی قدیمی یا آسیبدیده را فیلتر کند. تالاسمی اغلب با تخریب تعداد زیادی از گلبولهای قرمز همراه است و همین موضوع باعث میشود که طحال بیمار بزرگتر شده و سختتر از حد معمول کار کند.
بزرگ شدن طحال، کم خونی را بدتر میکند و عمر گلبولهای قرمز خون را کاهش میدهد. اگر طحال بیش از حد بزرگ شود، معمولا پزشکان، جراحی برداشتن آن پیشنهاد میدهند.
-
کاهش نرخ رشد
کم خونی هم رشد کودک را کند میکند و هم بلوغ را به تاخیر میاندازد.
-
مشکلات قلبی
نارسایی احتقانی قلب و ریتم غیرطبیعی قلب با thalassemia شدید همراه است.
بیشتر بخوانید: تب مالت، به اندازه یک لیوان شیر غیر پاستوریزه نزدیک است
آیا بیماری تالاسمی خطرناک است؟
با توجه به عوارض و علائمی که برای نوع شدید گفته شد، میتوان گفت که این بیماری خطرناک است و در مواردی جان بیمار را به خطر میاندازد. این در صورتی است که تالاسمی مینور در بعضی موارد هیچ گونه علائمی ایجاد نمیکند و فرد تا زمانی که آزمایش انجام ندهد از مشکل خود با خبر نمیشود.
بیشتر بخوانید: سل، یک بیماری شایع که اگر درمان نشود میتواند مرگبار باشد
امید به زندگی و طول عمر بیماران تالاسمی چقدر است؟
تالاسمی بیماری جدی است که در صورت عدم درمان منجر به عوارض تهدیدکننده زندگی میشود. در حالی که تعیین دقیق امید به زندگی برای این بیماری دشوار است، اما قاعده کلی این گونه بیان میکند که هر چه thalassemia شدیدتر باشد، سریعتر باعث مرگ بیمار خواهد شد.
بر اساس بعضی برآوردها، افراد مبتلا به تالاسمی بتا – شدیدترین نوع این بیماری– معمولا تا سن 30 سالگی زنده میمانند. همچنین باید گفت که کوتاه شدن طول عمر این افراد با اضافه بار آهن مرتبط است و باعث آسیب به اندامهای دیگر بیمار خواهد شد.
باید گفته که این نکته مهم و کلیدی است که هر چه thalassemia زودتر تشخیص داده شود، زودتر درمان یا کنترل خواهد شد.
بیشتر بخوانید : انگل چیست؟ نشانه های وجود انگل در بدن چیست؟
تالاسمی چه تاثیری بر بارداری دارد؟
تالاسمی همچنین نگرانیهای مختلفی را در رابطه با بارداری به همراه دارد. این اختلال بر رشد اندام تناسلی تاثیر میگذارد. به همین دلیل زنان مبتلا به تالاسمی ممکن است با مشکلات باروری مواجه شوند.
زنانی که thalassemia دارند باید قبل از بارداری خود با پزشک مشورت کنند و در طول بارداری تحت نظارت کامل پزشک باشند. این کار برای بررسی سلامت مادر و جنین بسیار مهم است.
زنان باردار مبتلا به تالاسمی در معرض خطرهای زیر قرار دارند:
- ابتلا به عفونتها
- دیابت بارداری
- مشکلات قلبی
- کم کاری تیروئید
- افزایش تعداد دفعات انتقال خون
- تراکم استخوان کم
بیشتر بخوانید: روش هاي خانگي درمان تبخال
یادداشت پایانی
تالاسمی اختلال خونی ارثی است که در آن شکل غیرطبیعی از هموگلوبین در بدن تولید میشود. هموگلوبین مولکول پروتئینی در گلبولهای قرمز است که اکسیژن را در بدن حمل میکنند. این اختلال منجر به تخریب بیش از حد گلبولهای قرمز خون میشود و در آخر منجر به کم خونی خواهد شد. کم خونی وضعیتی است که در آن بدن گلبولهای قرمز طبیعی و سالم کافی ندارد.
نکته مهم در مورد این بیماری، ارثی بودن آن است که یعنی این بیماری از یکی از والدین یا هر دوی آنها به کودک منتقل میشود.
تالاسمی انواع مختلفی دارد که بر اساس نوع و شدت تقسیمبندی میشوند و هر کدام از آنها علائم خاصی ایجاد میکنند. به طور معمول تلاسمی مینور و ماژور بیشتر به گوش ما آشنا هستند.
سوالات متداول:
آیا تالاسمی بیماری خطرناکی است؟
بله. این بیماری در نمونههای شدید باعث کوتاه شدن طول عمر بیمار و بروز آسیبهای مختلف میشود.
آیا تالاسمی عوارض ظاهری دارد؟
بله. تالاسمی ماژور باعث بدشکلی استخوانی صورت و جمجمه، رنگ پریدگی و زردی پوست میشود.
آیا میتوان از ابتلا به تالاسمی در جنین جلوگیری کرد؟
با روشهای تشخیص جهشهای ژنتیکی در لقاح آزمایشگاهی امکان این وجود دارد که جنینهای سالم را شناسایی کرد و سپس در رحم مادر کاشت.